Vuurwerk fotograferen: 15 tips

Het einde van het jaar wordt traditiegetrouw gevierd met veel vuurwerk. In dit artikel lees je 15 tips voor vuurwerk te fotograferen en daarmee het jaar fantastisch af te sluiten! Maar deze tips gebruik je natuurlijk ook als je een vuurwerkshow gaat fotograferen, zoals het vuurwerkfestival dat ieder jaar half augustus georganiseerd wordt op het strand van Scheveningen.

1. Goede voorbereiding en juist positie

Een goede voorbereiding is het halve werk! Zoek op tijd een goede plek uit om het vuurwerk te gaan fotograferen en probeer daarbij in te schatten waar het vuurwerk komt. Zorg dat er geen storende objecten voor je staan die het zicht op het vuurwerk kunnen belemmeren. Vaak kun je dit voorkomen door een hoger standpunt te kiezen (vogelperspectief, zoals vanuit een flatgebouw), als dat mogelijk natuurlijk.

Hawaii, 2015

Vuurwerkfestival Scheveningen, 2013. Zoek een goede plaats uit voor het vuurwerk begint. Vermijd grote en storende objecten die het zicht belemmeren. De voorgrond hoeft natuurlijk ook niet helemaal leeg te zijn. De silhouetten die je hier ziet voegen juist iets toe aan het beeld.

Vuurwerkfestival Scheveningen 2018. Ongeveer dezelfde plek als in 2013 (zie foto hierboven), maar het was nu wel echt een stuk drukker. Wel gezellig druk hoor!

Bij het vuurwerkfestival in Scheveningen is het de laatste jaren steeds drukker op het strand. Vergelijk de foto’s hierboven uit 2013 en 2018 maar eens met elkaar. Ik zat ongeveer op dezelfde afstand tot de branding. Zorg daarom wel dat je op tijd op het strand bent om een goede plek uit te zoeken. Het vuurwerk wordt afgeschoten vanaf een planton in zee. Beide keren zat ik bewust vóór de palen op het strand met de verschillende figuren (zoals het meisje met strikjes, als herkenningspunt). Die wilde ik niet op de foto. Neem trouwens ook een jas mee, want ’s avonds koelt het snel af. En een kleedje of handdoek om op te zitten is ook handig.

Bij de vuurwerkshow in Scheveningen besloot ik dat ik de laatste show wilde fotograferen vanaf een ander standpunt. Om de pier van Scheveningen in beeld te krijgen fotografeerde ik op een flinke afstand. De kleine mensen onder de pier gever de hoogte van het vuurwerkwerk goed weer.

2. Experimenteer met de sluitertijd

Tijdens het fotograferen van vuurwerk heb je niets aan de automatische stand van je camera, omdat de camera die situatie niet snapt. Het is daarom belangrijk dat je weet hoe je zelf voor vuurwerkfotografie de instellingen verandert op je camera.

Zet de camera bijvoorbeeld op de sluitertijdvoorkeursstand, zodat je goed kunt variëren met de sluitertijd. Een langere sluitertijd geeft een vuurwerkpijl meer ‘slierten’ en lichtstrepen. De sluitertijd hoeft niet heel lang te zijn, tussen 1/10 en 2 of 3 seconden is vaak al voldoende, zolang je afdrukt op het moment dat deze ontploft (en niet als deze nog omhoog geschoten wordt).

Het hangt natuurlijk wel af van hoeveel vuurwerk er achter elkaar afgestoken wordt. Hoe meer vuurwerk tegelijkertijd, des te korter je de sluitertijd wilt houden, omdat het anders één grote lichtvlek wordt op de foto. Wordt er minder vuurwerk tegelijkertijd afgestoken, dan kun je de sluitertijd langer maken, om toch verschillende pijlen samen op één foto vast te leggen.

Het is vaak een kwestie van oefening en ervaring om de juiste instellingen te vinden. Deze foto maakte ik met een sluitertijd van 1/3s.

Sluitertijd 0.8s

Sluitertijd 1.6s

Bij deze foto is de sluitertijd ook 1.6s. Het vuurwerk werd nu snel(ler) achter elkaar de lucht in geknald. In het midden is de foto daarom overbelicht. Een iets kortere sluitertijd was nu beter geweest, maar bij de foto’s hiervoor (zie hierboven) was deze sluitertijd wel goed. Je ziet het: bij vuurwerkfotografie is het erg belangrijk om te blijven experimenteren.

3. Zet de camera op statief

Fotografeer met de camera op een statief, om bewegingsonscherpte van jou als fotograaf te voorkomen. Een sluitertijd onder 1/60 van een seconde wordt in de regel als grens genomen om met statief te fotograferen. Door met een statief te fotograferen, voorkom je bewegingsonscherpte van de omgeving.

Zonder statief krijg je bij een lange sluitertijd bewogen foto’s

Wil je vuurwerk fotograferen zonder statief?

Zorg dan voor een sluitertijd rond de 1/60 seconden of korter. Of kijk of je je camera ergens op kan zetten, om alsnog de stevigheid van een statief te krijgen. Een keer ging ik naar het vuurwerkfestival in Scheveningen en had ik wel mijn statief mee, maar niet het statiefplaatje. Het dingetje waarmee je de camera op het statief zet dus. Aiiii…

Het kan een echte nachtmerrie voor een fotograaf zijn om iets belangrijks te vergeten, maar in deze situatie kon ik het gelukkig prima oplossen. Op het strand maakte ik een heuveltje van het zand. Daarop legde ik mijn cameratas en hierop plaats ik de camera. Zo kon ik toch nog fotograferen tot een sluitertijd van ongeveer een halve seconde.

4. Fotografeer met bulb modus bij vuurwerkfotografie

In plaats van een vaste sluitertijd in te stellen, kun je ook fotograferen in de BULB-modus. Bij de meeste camera’s vind je deze modus door de sluitertijd naar 30 seconden te draaien, en dan nog een stapje verder te gaan. De bulb-modus betekent dat de sluiter open staat zolang de ontspanknop ingedrukt blijft. Houd je de knop dus 1 seconde in, dan wordt de sluitertijd 1 seconde. Houd je de knop 4 seconden is, dan is de sluitertijd 4 seconden.

Het voordeel van deze methode is dat je zelf goed kunt timen wanneer je wilt stoppen met het belichten van de sensor, op basis van wat je op dat moment ziet. Elk vuurwerk is weer anders, en heeft dus andere instellingen en timing nodig.

Experimenteer met de instellingen bij verschillende soorten vuurwerk. Deze foto: 0.4s

Sluitertijd: 1.6s

5. Gebruik een afstandsbediening

Het nadeel van de bulbmodus is dat je de knop heel de tijd ingedrukt moet houden. Hierdoor beweegt de camera soms toch een beetje. Met een afstandsbediening voorkom je dit. Lees ook over de andere situaties waarin een afstandsbediening of draadontspanner handig is om te gebruiken bij het fotograferen.

6. Houd ISO laag

Houd de ISO-waarde bij het fotograferen van vuurwerk laag. Het licht dat de vuurwerkpijlen geven is best fel, waardoor dit goed zichtbaar wordt op de foto. En voor het effect van de slierten en lichtstrepen is het ook niet altijd nodig om de ISO-waarde te verhogen.

Een hogere ISO betekent meer ruis betekenen. Vanwege de werking van de sensor, wordt ruis altijd het eerst zichtbaar in de donkere delen van de foto. En laat bij vuurwerkfotografie in de regel juist een groot deel van de foto donker zijn.

7. Handmatig scherpstellen bij het fotograferen van vuurwerk

Soms heeft je camera moeite met het scherpstellen op het vuurwerk. Zet in dat geval de autofocus uit en stap over op manuele scherpstelling.

Wanneer de camera moeite heeft met scherpstellen wordt het vuurwerk onduidelijk. Het is dan vaak beter om over te schakelen naar manuele focus.

Sluitertijd: 1s

8. Creatief effect door het spelen met de focus

Als je tijdens het fotograferen de focus veranderd door aan de scherpstelring te draain, zijn er leuke resultaten te behalen. Aan het einde van de sliert of bij vallende vuurpijlen krijg je dan een soort bokeh-effect

De uiteinde van de vuurwerkslierten werden bokeh-bolletjes door de onscherpe focus.

De foto heeft een extra sprankeling gekregen door de bokeh aan de onderkant.

9. Vuurwerk fotografen tijdens het blauwe uurtje

Is het een heldere avond? Fotografeer dan vuurwerk tijdens het blauwe uurtje. Dit is het uur nadat de zon onder is gegaan. Door vroeg in het blauwe uurtje te fotograferen (net na zonsondergang dus), krijg je in plaats van een pikzwarte lucht een felblauwe lucht.

Tijdens het vuurwerkfestival in Scheveningen kun je bij de eerste show het blauwe uurtje nog wel meepakken. Deze eerste vuurwerkshow begint ongeveer een half uur tot drie kwartier na zonsondergang. Als het een onbewolkte lucht is, dan zie je de blauwe kleur het best.

Tijdens het blauwe uurtje heeft de lucht een mooie felblauwe kleur.

10. Gebruik een groothoek bij vuurwerkfotografie

Gebruik tijdens het fotograferen liever iets meer met een groothoeklens dan dat je meer inzoomt. Het is vaak lastig om te voorspellen waar het vuurwerk gaat komen. Je kunt daarom beter iets teveel in beeld zetten en dit waar nodig later croppen. Het is zonde als de vuurwerk pijl bijvoorbeeld hoger of lager komt en hij de ontploffing er daarom niet (helemaal) opstaat.

Achteraf heb ik de foto gecropt tot de volgende compositie.

11. Kruitdampen van het vuurwerken kunnen een storende mist geven

De beste vuurwerk foto’s maak je meestal aan het begin. Hoe meer vuurwerk er wordt afgestoken, hoe meer kruitdampen er in de lucht hangen, vooral als er weinig wind staat. Deze kruitdampen zie je terug als een soort mist. Het nieuwe vuurwerk verlicht deze mist, waardoor er witte vlekken ontstaan en de lichtstrepen minder duidelijk zijn.

Wanneer er veel vuurwerk achter elkaar afgestoken wordt en er staat weinig wind, dan blijven de kruitdampen hangen. Omdat de kruitdampen verlicht worden door het vuurwerk, is dit vaak storend in de foto.

Dit waren de eerste knallen van de vuurwerkshow. Het grootste voordeel; er zijn dan nog geen kruitdampen.

Aan het eind van de vuurwerkshow wordt er meestal een echte finale de lucht in geknald. En omdat het ’t einde van de show is, hangt er vaak wel wat kruitdampen in de lucht. Kies dan geen sluitertijd van enkele seconden. Waarschijnlijk heb je dan teveel vuurwerk in beeld, maar valt daardoor ook de wolken van de kruitdampen nog teveel op tussen de lichtstrepen.

12. Denk aan je veiligheid

Veiligheid staat altijd voorop. Het is ongetwijfeld heel tof om een vuurwerkpijl van dichtbij te fotograferen, maar het kan heel gevaarlijk zijn. Neem altijd ruime afstand tot de plek waar het vuurwerk wordt afgestoken. Doordat je door de lens kijkt, zie je niet goed wat er om je heen gebeurd. In het geval dat een vuurwerkpijl omvalt, heb je dit misschien te laat door – met alle gevolgen van dien. Zelf afsteken én fotograferen is daarom ook niet aan te raden.

Bij het jaarlijkse vuurwerkfestival in Schevening (altijd in augustus) wordt het vuurwerk afgestoken vanaf boten of drijvende platueas. Op deze manier heeft iedereen altijd een veilige afstand.

13. Zet de ruisonderdrukking uit

Maak bij het vuurwerk meerdere foto’s achter elkaar willen maken. De momenten duren immers maar kort. Zorg daarom ook dat de ruisonderdrukking voor lange sluitertijden uit staat. Wanneer ruisonderdrukking aanstaat wordt er, nadat een foto is gemaakt, door je camera direct nog een foto gemaakt. Deze wordt door je camera vergeleken met de eerste foto, om dode pixels en ruis te minimaliseren. Dit heb je bij vuurwerkfotografie meestal niet nodig. Plus het belemmert dus dat je veel foto’s achter elkaar kan maken. En dat brengt me op het volgende punt…

14. Maak veel foto’s!

Timing is vaak ontzettend belangrijk bij het fotograferen in de avond en de nacht, en dus ook bij vuurwerkfotograf