Wat is afloop bij drukwerk?

Als je iets als drukwerk besteld, is het belangrijk dat je rekening houd met een paar millimeter afloop. Maar wat is die afloop nou precies en waarom is dit er? Daar gaat dit artikel over!

LET OP: afloop is echt iets voor drukwerk. Denk aan flyers, visitekaartjes, ansichtkaarten, brochures, boeken, enzovoorts. Bestel jij een gewone foto, dan mag je dit afloopverhaal vergeten, omdat dat een ander proces is!

Wat is afloop?

Stel je voor: je wilt een stapel ansichtkaarten met je eigen foto laten drukken op A6 formaat (105 x 148 millimeter). De drukker zal je dan vragen om het ontwerp aan te leveren dat net iets groter is dan het daadwerkelijke formaat van de ansichtkaart. Om precies te zijn: 111 x 154 millimeter. Aan alle vier de zijden wil de drukker dus 3 millimeter extra rand hebben. Dit heet de afloop, in het Engels bleed. Jij zorgt dat in deze rand de foto (of kleur van de achtergrond) verder (af) loopt. (Vandaar de term afloop dus).

De afloop wordt van je uiteindelijke eindproduct afgesneden. De ansichtkaart wordt dus wel gewoon 105 x 148mm. Maar omdat het voor de drukker niet mogelijk is om altijd precíés dezelfde lijn te snijden, is het afloopgebied eigenlijk een soort veiligheidsmarge. Zonder afloopgebied (ook wel snijmarge genoemd) krijg je snel nog een klein stukje wit aan de zijkant en dat staat niet mooi. Klinkt het nog ingewikkeld? Kijk dan even mee met de plaatjes hieronder, dat legt nog makkelijker uit!

Omdat het wit van het ‘papier’ niet opvalt tegen de witte achtergrond van de website, maak ik voor het voorbeeld de achtergrond van de site hieronder even wat donkerder.

We willen de foto beeldvullend op de ansichtkaart. De drukker moet de lege randen dus van het papier afsnijden.

Drukwerk zonder afloop. De snijtekens (aangegeven met de zwarte lijnen in de hoeken) geven aan waar de snijlijnen moeten komen. In dit voorbeeld zitten die precies op de rand van het beeld.

 

Maar om te snijden op precies de rand van de foto en het wit, is heel lastig. (Probeer dat zelf maar eens met een schaar, niet te doen toch?!) Zelfs machines gaan hier wel eens de mist mee in, bijvoorbeeld omdat de stapel papier iets verschoven is bij het ‘schoonsnijden’ (zo heet dat officieel). En als die verschuiving maar een halve millimeter is, dan krijg je op de ansichtkaart al een dun, klein wit randje. Niet mooi!

De foto is niet exact schoongesneden langs de snijtekens. Er is nu een dun wit randje te zien aan de rechterkant en onder het beeld.

 

Door het afloopgebied voorkomen we dit probleem. We maken de foto nu groter met een afloop van 3 millimeter. Ter illustratie is dat hieronder roze gemaakt.

De roze rand is het afloopgebied van 3mm aan iedere zijde.

 

Natuurlijk krijgt het afloopgebied niet écht een kleurtje. Hier zie je hoe het beeld uiteindelijk naar de drukker gaat. De snijlijnen vallen nu over de foto, maar de snijtekens staan niet in de foto.

 

Op het moment dat de snijmachine toch net iets naast de snijlijnen zit, dan geeft dit geen resultaat met een stuk wit papier. Precies wat we willen dus!

Net als bij het voorbeeld hierboven heb ik de snijmachine een foutje laten maken, er is dus niet precies afgesneden. Maar dit keer geeft dit geen slordige witte rand!

Hoeveel afloop heb je nodig?

De drukker bepaalt hoeveel afloop je nodig hebt. Meestal is dit 3 millimeter, maar bij sommige producten is het 5 millimeter (of misschien wel meer). Controleer daarom altijd de aanleverspecificaties van de drukker. Let erop dat je niet alleen de foto door laat lopen in het afloopgebied, maar ook eventuele illustraties of achtergrond kleuren. Teksten kun je beter niet te dicht op het afloopgebied zetten, maar hiervoor een tekstmarge van een halve centimeter aan houden.

Afloop bij fotoalbums

Een fotoalbum is eigenlijk geen drukwerk, maar een afloop is wel gebruikelijk. Wanneer je het fotoalbum opmaakt in de software van een albumleverancier, dan wordt hier automatisch rekening mee gehouden. Een foto die je beeldvullend op de pagina of spread plaatst, zal dan net ietsje kleiner getoond worden, zodat er een paar millimeter over is om de rand er netjes af te snijden. Maak jij zelf de paginalayout op in een andere software (zoals InDesign), ga dan altijd eerst na wat het uiteindelijke formaat moet worden. Een 15 x 15 centimeter fotoalbum van Profotonet heeft bijvoorbeeld een afloop van 3mm voor de albums. Een spread (twee pagina’s naast elkaar) moet je daardoor aanleveren op 15,6 x 30,6 centimeter.

Help! De afloop kan eigenlijk echt niet van de foto af!

Loop je tegen het probleem aan dat je écht niet wilt dat er een deel van de foto afgesneden wordt met de afloop? Misschien kun je de extra rand wel laten invullen door Content Aware Fill in Photoshop.

Wie aan de slag gaat met foto’s in drukwerk, kan ik ook het artikel over kleurruimtes en CMYK aanraden!