Een foto maken zonder je handen op de camera te hebben? Dat kan! In dit artikel vertel ik je eerst welke mogelijkheden je hebt om je camera van een afstandje te bedienen, gevolgd door een uitleg wanneer een afstandsbediening of draadontspanner eigenlijk ontzettend handig is!
Om een foto te maken zonder het knopje van je camera in te drukken, zijn er grofweg vier mogelijkheden die ik hieronder bespreek.

De mogelijkheden op een rijtje!
1. Afstandsbediening
Net als de afstandsbediening van de televisie werken veel afstandsbedieningen voor je camera op basis van een infrarood signaal. Je kunt de camera vanaf maximaal zo’n 5-8 meter bedienen. In het menu van de camera moet je eventueel wel eerst ontvangst voor de remote aanzetten. Let ook op waar je de afstandsbediening op richt; bij mijn Nikon D90 moest ik heel specifiek richten op de voorkant van de camera bij het flitsschoentje. Stond ik achter de camera, dan werkte het niet. Bij mijn Nikon D750 kan ik gelukkig wel achter de camera staan en hoef ik minder specifiek te richten. Hieronder heb ik alvast een paar draadloze afstandsbedieningen op een rijtje gezet*. Let voor aankoop wel goed op of de afstandsbediening werkt met jouw cameratype!
- Nikon ML-L3 onder andere hier, hier, hier en hier te koop
- Canon RC-6 onder andere hier, hier, hier en hier te koop
- Sony RMT-DSLR2 onder andere hier en hier te koop
- Universele JJ IR-U1 voor Nikon/Canon/Sony/Pentax/Olympus onder andere hier te koop
- GoPro Smart Remote onder andere hier, hier en hier te koop
Wil je per se grotere afstand overbruggen? Kijk dan naar een afstandsbediening die werkt met radiofrequenties, het bereik is dan wel tot 120m en eventuele objecten tussen jou en de camera zijn dan minder een probleem.

Nikon ML-L3 afstandsbediening
2. Een draadontspanner
Zoals de naam al zegt; dit ding zit met een draadje aan de camera vast. Het kabeltje is meestal niet langer dan een meter en foto’s van een grote afstand maken zit er dus niet in. Om deze afstandsbediening met kabel te gebruiken heb je natuurlijk ook een input-stekkertje nodig in de camera. Niet iedere camerabody heeft dat, dus ook hier geldt weer: check van te voren of het kabeltje geschikt is voor jouw camera.
- Nikon MC-DC2 onder andere hier te koop
- Canon RS60E3 onder andere hier en hier te koop
- Canon RS80N3 onder andere hier en hier te koop
- Sony RM-VPR1 onder andere hier te koop

Door het knopje omhoog te schuiven vergrendel je de draadontspanner (Nikon MC-DC2)
3. Met je smartphone
Een paar jaar geleden nog een nieuwe techniek, maar nu is wifi op je camera bijna standaard ingebouwd in een spiegelreflex- of systeemcamera. De camera maakt een eigen wifi-signaal aan, waarmee je jouw smartphone kan verbinden. Of hij werkt met NFC-protocol. Met een speciale app kun je dan foto’s van je geheugenkaartje naar je telefoon overzetten, maar vaak is het ook mogelijk om de camera via je telefoon te bedienen. Ik weet eerlijk gezegd niet tot welke afstand deze verbinding werkt, maar een paar meter moet zeker lukken.
Ik gebruik op mijn iPhone de app WMU om verbinding te maken met mijn Nikon D750 en doe hetzelfde met CameraConnect voor mijn Canon G7X II. Voor de GoPro is er ook een app, genaamd GoPro. Deze is extra handig omdat niet alle GoPro’s nog een beeldscherm achterop hebben. Via je smartphone zie je toch precies het beeld dat je met de GoPro schiet!
Hieronder de aantal apps voor verschillende merken, geschikt voor apparaten van Apple (iPhones & iPads) en tablets en smartphones die werken met Android.
- Nikon: WMU – Wireless Mobile Utility (Android + Apple)
- Canon: Camera Connect (Android + Apple)
- Sony: PlayMemories Mobile (Android + Apple)
- Panasonic: Panasonic Image App (Android + Apple)
- Pentax: Image Sync (Android + Apple)
- Fujifilm: Fujifilm Remote App (Android + Apple)
- Olympus: Olympus Image Share (Android + Apple)
- GoPro: GoPro (Android + Apple).
In het artikel over wifi op je camera geef ik meer voorbeelden waarvoor de verbinding tussen je smartphone en camera handig is!
4. Zelfontspanner
Natuurlijk moeten we de optie van de zelfontspanner niet vergeten. Al moet je hiervoor natuurlijk nog steeds op het knopje klikken, de foto wordt gemaakt op het moment dat je handen niet meer aan het toestel hebt. Meestal kun je met de zelfontspanner een vertragingstijd van bijvoorbeeld 2, 10 of 20 seconden instellen. Op een iPhone is dit 3 seconden en 10 seconden.
Het nadeel van een zelfontspanner ten opzichte van een afstandsbediening of draadontspanner is wel dat het lastig timen is; je hebt nou eenmaal die vertragingstijd. Ook kun je minder snel foto’s achter elkaar maken (opnieuw door de vertragingstijd).
Wanneer is het handig om te fotograferen met een afstandsbediening of draadontspanner?
Goed.. we weten nu wat de mogelijkheden zijn om de camera van een afstandje te bedienen. Maar wanneer is het nou handig om een afstandsbediening, draadontspanner, je smartphone of de zelfontspanner te gebruiken? Hieronder zeven situaties!
1. Voorkom trillingen van de camera bij het fotograferen met een lange sluitertijd
Ook al staat je camera op statief, toch kan het indrukken van de ontspanknop een minimale beweging geven. En die trilling geeft dan een onscherp beeld als je fotografeert met een sluitertijd van een paar seconden. Met een afstandsbediening of draadontspanner hoef je de camera niet aan te raken om de foto te maken en dit zorgt dus voor scherpere foto’s! Handig als je ’s avonds of ’s nachts in de stad fotografeert.
Als de timing van het maken van de foto niet uitmaakt, dan maakt het niet uit welke van de vier opties je gebruikt. Maakt de timing wél uit, dan heb ik voorkeur voor een afstandsbediening of draadontspanner.

Fotograferen met een sluitertijd van een paar seconden. De camera staat op statief en ik maak de foto met een afstandsbediening, zodat ik zeker weet dat de camera niet beweegt door mijn aanraking.
2. Voorkom beweging van de camera op statief bij foto’s met een minimale scherptediepte
De trilling bij het indrukken van de ontspanknop kan ook nadelig zijn als je fotografeert met een hele kleine scherptediepte. Bij macrofotografie is de scherptediepte soms maar 1 millimeter. Als je de camera toch een ienieminie beetje beweegt, dan kan het zomaar zijn dat een sprietje, insect of druppel niet meer precies scherp is. Ook hier biedt de afstandsbediening dus een uitkomst. Uiteraard moet het dan niet waaien – niet omdat je camera beweegt door jouw aanraking of door de wind wegwaait, maar omdat dat bloemblaadje, sprietje of insect waarschijnlijk door de wind heen en weer gewiegd wordt.

Ook bij macrofotografie kan een afstandsbediening of draadontspanner handig zijn, zoals bij deze druppels in een spinnenweb!
3. Zo sta je zelf ook op de foto (of video)
Of het nu een zelfportret of groepsfoto is, als je zelf op de foto wilt dan moet je er simpelweg voor staan en niet erachter. Logisch toch? Tenzij het een close-up foto is, is het kabeltje van de draadontspanner wellicht wat kort. Een afstandsbediening of de foto maken via je smartphone is dan fijner. Bij beiden gaat de camera scherpstellen zodra je de foto op afstand maakt.
Het voordeel van een afstandsbediening ten opzichte van het gebruiken van de zelfontspanner is dat je niet voor iedere foto weer terug naar de camera hoeft te lopen. Het voordeel van werken met je smartphone is dat je op je telefoon direct ziet of iedereen goed in beeld staat voordat je de foto maakt. Je wilt waarschijnlijk alleen niet dat je de telefoon of afstandsbediening in beeld ziet. Zorg dus dat je handen buiten beeld zijn of combineer deze methode met de zelfontspanner van bijvoorbeeld twee seconden.

Een smartphone als afstandsbediening! Voor deze foto maakte ik met wifi verbinding tussen mijn iPhone en camera. Op mijn telefoon kon ik aangeven wanneer de foto gemaakt moest worden. Maar ja.. nu stond ik met mijn telefoon in mijn hand op de foto. Voor de foto’s hierna combineerde ik mijn smartphone als afstandsbediening met de zelfontspanner op mijn camera. Ik klikte op mijn telefoon op de knop om de foto te maken. De camera wachtte twee seconden en in die tijd legde ik mijn telefoon achter mij op de grond. Opgelost!
4. Fotograferen met een sluitertijd langer dan 30 seconden
Bij de meeste spiegelreflexcamera’s is de maximale sluitertijd 30 seconden. Wil je een foto maken met een langere sluitertijd, dan kan dat met de BULB modus. Zolang je de ontspanknop ingedrukt houd, blijft de spiegel opgeklapt en de sensor geopend. Soms knap lastig! Want wie zit er nou op te wachten om een minuut of langer toch je vinger op het knopje te houden. Bovendien is dat weer niet ideaal omdat dat trillingen kan geven aan je camera (zie punt 1), maar ook omdat je misschien per ongeluk te vroeg loslaat. Daarom gebruik ik hier een afstandsbediening of draadontspanner. (De bulbmodus gebruik je trouwens ook vaak bij het fotograferen van vuurwerk)
Met een draadloze afstandsbediening druk je één keer om de foto te ‘starten’ en één keer als de gewenste tijd voorbij is en de sluiter weer mag sluiten. Bij een draadontspanner heb je vaak de optie om het knopje te vergrendelen, bijvoorbeeld door het omhoog te schuiven. Met deze lock-up blijft het knopje ingedrukt zonder dat jij je vinger erop hoeft te houden.

Met een draadontspanner op vergrendeling maakte ik deze foto met een sluitertijd van 2 minuten.
Heb je geen idee wat je met de rest van de instellingen moet doen bij een lange sluitertijd? Volg dan de online fotografie cursus, waarin je precies leert welke instellingen je nodig hebt in welke situatie en met welk resultaat.
5. Foto of video maken tijdens actie
Stel je voor; je hebt een GoPro bevestigt op de voorkant van je kano. Of aan de onderkant van je zadel. Of op je helm tijdens het snowboarden. Het nemen van een foto of het aanzetten om te filmen is ineens best een gedoe. Je wilt niet de balans verliezen in je kano, niet van je fiets afstappen tijdens een lekkere afdaling en je helm houd je ook liever op je hoofd als je op je snowboard staat. In dat geval is de afstandsbediening een uitkomst. Ik heb deze afstandsbediening voor mijn GoPro (al moet ik eerlijk zeggen dat Rabin ‘m meestal gebruikt). Het voordeel van deze remote is dat je op het beeldschermpje ziet of de camera aan het filmen is, maar ook zie je bijvoorbeeld hoeveel batterij de GoPro nog heeft. De afstandsbediening komt met een klittenband-band, zodat je ‘m om je pols of bijvoorbeeld het stuur van je fiets kan bevestigen.

GoPro Smart Remote: het wifi-tekentje betekent dat hij nu op zoek is naar verbinding
6. Kijk naar de scene in plaats van door je camera
Soms is het niet nodig om heel de tijd door de zoeker van je camera te kijken. De camera staat op statief, de instellingen staan goed en de camera is de juiste positie op gericht. Het enige wat ik moet doen, is op het juiste moment op het knopje klikken. Geen probleem natuurlijk, toch? Behalve als de camera bijvoorbeeld laag bij de grond staat en ik geen zin heb om een kwartier op mijn hurken te zitten. Met een draadontspanner in mijn handen kan ik rechtop blijven staan en toch foto’s maken. En nog een voordeel; ik kan genieten van wat ik voor me zie en de omgeving beter in de gaten houden.

Deze foto maakte ik tijdens het lichtfestival GLOW in Eindhoven. Mijn camera stond op statief. Tijdens de bewegende lichtprojectie hoefde ik niet naar mijn camera te kijken, maar kon ik zonder naar mijn camera te kijken of vast te pakken met de draadontspanner gewoon achter elkaar foto’s maken.
7. Vogels of dieren fotograferen terwijl jij niet in de buurt bent
Vogels of dieren komen eerder dichterbij je camera als jij er zelf niet achter staat. Voor het fotograferen van vogels zet je bijvoorbeeld in je tuin een vetpot of een bakje pinda’s neer op een plek waar je weet dat ze er op af komen. Plaats je camera op statief (eventueel beschut onder het afdakje van de schuur) en richt de camera op de juiste plek. Zelf ga je naar binnen. Door het raam kijk je uit op de tuin en zie je precies wanneer de vogel voor de camera bij de vetpot zit. Gebruik dan de afstandsbediening om de foto te maken. Of gebruik de verbinding met je smartphone; het voordeel hiervan is dat je dan vaak ook nog de instellingen kan aanpassen of het scherpstelpunt kan veranderen. Zet dan trouwens wel de piepjes van je camera uit, want anders is de vogel waarschijnlijk snel weer gevlogen!
Natuurlijk kun je deze methode ook gebruiken bij wildlife fotografie. Al zou ik mijn camera niet zo snel alleen laten terwijl bijdehante apen of een stel leeuwen rondlopen; voor je het weet is je camera gesloopt!

Fotografeer vogels of dieren van een afstandje met een afstandsbediening of via je smartphone. [Foto: Luke Schobert]
Dit artikel bevat affiliatelinks. Bestel jij via één van deze links, dan krijg ik daar een kleine vergoeding voor, maar het kost jou niets extra’s! Meer over affiliatelinks lees je in mijn disclaimer.
Hallo Laura,
Bedankt voor je heldere overzicht. Ik mis echter nog een laatste mogelijkheid. Mijn toestel (Canon 60D) heeft geen wifi, maar m.b.v. een app op mijn (Android) telefoon (DSLR Control Plus) en een USB OTG kabel kan ik op mijn telefoon m.b.v. live view zien wat ik fotografeer en de instellingen van mijn fototoestel aanpassen.
Het voordeel is dat ik de handen vrij heb van mijn toestel, de instellingen kan aanpassen en kan fotograferen op afstand.
Hallo Laura,
Ik gebruik de WMU app in combinatie met mijn Nikon D5300 camera. Werkt goed maar niet in combinatie met de zelfontspanner. Als ik de camera op de zelfontspanner instel, negeert de app deze en maakt toch meteen de foto zodra ik op ‘maak foto’ tik. Heel jammer als ik zelf ook op de foto wil.
De M3 afstandsbediening is een optie maar met een maximale vertraging van 2 seconden niet altijd genoeg.
Met welke camera maak jij gebruik van de WMU app?
Ik heb een D750!
Ik zie nog een (geavanceerder) gebruik van een afstandsbediening: timelapse foto’s. Ben al een tijdje op zoek naar een praktische oplossing voor een Canon EOS 70D. De CameraConnect app heeft deze feature helaas niet (of heel erg goed verborgen). Iemand enige suggesties en ervaringen?
Bij voorbaat dank!
Hoi Laura, leuk artikel weer!
Sommige smartphones hebben een infrarood oog. En daar zijn dan weer diverse apps voor om je camera via de smartphone te bedienen.
Mijn Canon camera luistert prima naar mijn Xiaomi telefoon met irplus app. Daarmee kan ik direct of met vertraging een foto laten maken. Ik gebruik het heel weinig, maar je artikel is een reminder om er weer eens mee te gaan spelen.
Op mijn Sony camera heb ik een app gedownload. Hand voor de zoeker houden = afdrukken. Erg handig! Voor de rest gebruik ik de remote control app op de camera in combinatie met mijn mobiel.
Toen ik nog met mijn Powershot SX60HS fotografeerde gebruikte ik de canon connect app, super handig bij bv. vogelfotografie! Nu heb ik de EOS 700D en heb dus geen WiFi verbinding wat ik wel jammer vind. Dus ik overweeg om een afstandsbediening te kopen.
Ik gebruik regelmatig de afstandsbediening. Ook reuze handig bij laag-bij-de-grond fotograferen.
Als aanvullende tip: heeft je camera de stand ‘spiegel omhoog’ gebruik die dan ook als je vanaf statief met lange sluitertijden en afstandsbediening werkt. Zo heb je nóg minder kans op bewogen beeld
Klopt, maar zelf gebruik ik het niet.. Heb het wel eens getest maar zag toen geen verschil.