Wanneer je langer bezig bent met fotografie zul je vanzelf te maken krijgen met RAW. Maar wat is RAW nu precies? En moet je fotograferen in RAW of JPG? En waarom? Het antwoord op die vragen lees je in dit artikel.
Wat is fotograferen in RAW?
De meeste spiegelreflex en systeemcamera’s hebben de optie om een foto op twee manieren op te slaan; JPG en RAW. JPG (of JPEG) is een afkorting van Joint Photographic Experts Group. Het is de meest voorkomende manier hoe een foto opgeslagen wordt. Dit bestandstype wordt gebruikt om foto’s te versturen, op het internet te plaatsen, etc.
Een RAW foto is een bijzonder bestandstype. RAW is in dit geval geen afkorting, maar heeft zijn naam gekregen omdat het de ‘ruwe’ data opslaat. Het is te vergelijken met het vroegere negatief. Een negatief vormde de basis voor elke fotoafdruk, zoals nu een RAW-foto de basis is voor een JPG-foto.
Je zou daarbij kunnen zeggen dat RAW in feite de verzamelnaam voor al deze verschillende bestandsextensies is. Elke camerafabrikant heeft namelijk een andere bestandsextensie gegeven aan een RAW bestand.
- Canon: CR2
- Nikon: .NEF
- Sony: .ARW, .SRF, .SR2
- Pentax: .PEF
- Olympus: .ORF
- Panasonic: .RW2
- Fujifilm: .RAW
- Samsung: .SRW
- Adobe: DNG
Wat is het voordeel van fotograferen in RAW?
Een RAW-foto slaat dus de ruwe data op. Het voordeel van fotograferen in RAW is daarmee dat je in het nabewerkingsproces over veel meer informatie beschikt dan bij een JPG-foto. Hierdoor kun je bijvoorbeeld zonder kwaliteitsverlies de witbalans in de foto nog corrigeren.
Ook kun je veel beter over- of onderbelichting corrigeren. Het is natuurlijk altijd het doel dat je de belichting zo goed mogelijk creëert in de camera. Maar mocht dat om wat voor reden niet gelukt zijn (of omdat je tegen bepaalde beperkingen aanloopt tijdens het fotograferen), dan kun je in de nabewerking nog een veel beter resultaat behalen met een RAW-foto dan met een JPG.
Hieronder zie je een foto die duidelijk overbelicht is. Het histogram heeft een piek aan de rechterkant, wat niet past bij het beeld.
De foto is duidelijk overbelicht; het histogram heeft een piek aan de rechterkant van het beeld
In de nabewerking werd de JPG-foto donkerder gemaakt, maar de overbelichting in de wolken van de landschapsfoto was niet meer te corrigeren; het bleef een witte (uitgebeten) vlek. Bij de nabewerking van het RAW bestand van dezelfde foto werd een beter resultaat verkregen en kon de overbelichting in de wolken nog wel gecorrigeerd worden.
Overbelichting is bij een RAW-foto nog beter te corrigeren dan bij een JPG-foto
De ruwe data is overigens iets anders dan de EXIF gegevens van een foto. Zowel bij een JPG als een RAW-foto wordt door de camera EXIF informatie in het bestand opgeslagen.
Wat is het nadeel van fotograferen in RAW? En dus het voordeel van een JPG?
Naast de voordelen kent het fotograferen in RAW ook een aantal nadelen waar je rekening mee moet houden. Zo zijn de bestanden een stuk groter. Een opgeslagen JPG-foto neemt vaak 1 tot 5 Mb in beslag, waar eenzelfde RAW-foto wel 10 tot 40 Mb geheugen kan kosten. Hierdoor is het geheugenkaartje van je camera sneller vol.
Ook moet je een RAW-foto altijd eerst ontwikkelen voordat je een foto bijvoorbeeld op Instagram kunt plaatsen. Je hebt hiervoor een JPG-foto nodig, een RAW-foto wordt niet geaccepteerd. Hetzelfde geldt voor het laten afdrukken van foto’s; ook hiervoor moet je de RAW-foto eerst omzetten naar een JPG.
Fotograferen in RAW of JPG?
Wil je de allerbeste kwaliteit? Dan adviseer ik je te fotograferen in RAW. Dat betekent wel dat je je ook moet verdiepen in bijvoorbeeld een programma als Lightroom, omdat je anders niets kunt doen met de RAW-foto’s. Vind je nabewerking nog lastig of wil je daar nu nog niet mee aan de slag? Bij de meeste camera’s kun je ook kiezen voor de mogelijkheid om een foto zowel op te slaan als RAW en JPG. Je krijgt van een foto dus twee bestanden met een verschillende bestandsextensie. Uiteraard is het geheugenkaartje van je camera hierdoor wel nog sneller vol.
Laat je overigens niet afschrikken door het feit dat je een foto moet ‘bewerken’ als je in RAW fotografeert. Dit is een proces dat helemaal niet lang hoeft te duren, en zeker niet langer dan het bewerken van een JPG-foto. Vaak kun juist in de bewerking de foto nét dat tikje beter maken door een paar schuifjes aan te passen. Met een RAW-foto heb je hierin gewoonweg meer mogelijkheden zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit.
Zelf fotografeer ik al jaren in RAW. Al mijn foto’s gaan ook door Lightroom. Voor zowel het bewaren en organiseren van mijn foto’s, het selecteren van mijn foto’s, als het bewerken ervan. Voordat ik enkel in RAW ging fotograferen is er een tijd geweest dat ik de foto’s door mijn camera liet opslaan als RAW én JPG. Dit deed ik vooral als ik vakantie was. Ik had dan een oude laptop mee waarop ik mijn foto’s tijdens de reis kon backuppen. Het apparaat was echter te oud/traag om mijn RAW-foto’s te kunnen bekijken, maar dat kon wel met de JPG versie.
RAW-foto bewerken en omzetten naar JPG
Een RAW-foto kun je niet in elk programma openen. Gelukkig wordt de ondersteuning voor deze bestanden steeds groter. Enkele jaren geleden kon ik, als ik foto’s op de computer ging zetten, van de RAW-foto’s geen thumbnail zien in Windows of Apple en had je zelfs daarvoor een specifiek programma nodig. Wanneer je nu een foto op de computer zet, zie je wel al een kleine thumbnail van de foto en is vaak een volledige preview ook geen probleem.
Zoals gezegd kun je een RAW-foto niet rechtstreeks laten afdrukken of op internet zetten. Hiervoor moet je het RAW bestand omzetten naar een JPG. Dit kan o.a. met Adobe Lightroom of Photoshop. In Lightroom doe je dit door middel van het exporteren, in Photoshop door de foto te openen met de RAW editor en daarna op te slaan als JPG.
Verwijder na het omzetten de RAW-foto niet. Een JPG-foto omzetten naar RAW kan namelijk niet. Je hebt in een JPG de ruwe informatie weggegooid en die valt niet terug te halen uit het JPG bestand. Een RAW-foto kun je later natuurlijk altijd nog een keer omzetten naar een nieuwe JPG.
Meer leren over de voordelen en nadelen van het fotograferen in RAW?
Dat leer je in de online fotografiecursus “Nooit Meer Op De Automatische Stand Fotograferen”. De cursus zit bomvol onmisbare kennis om het maximale uit je camera en je foto te halen!
RAW kun je sinds kort ook online uploaden en bewaren via de speciale RAW service van smugmug.com. Aanrader!
Ik eigenlijk alles en wat ik ook graag fotografeer zijn vliegtuigen kun je die in raw goed bewerken.
Ik vind zelf persoonlijk dat je foto’s niet moet bewerken als jezelf tevreden bent is het toch goed
Zoveel reacties als hiervoor kan ik niet allemaal lezen. Voor mij is het aanpassen van fouten (over- of onder belichting enz.) geen probleem. Dat doe je in het origineel, dus RAW en niet in een afgeleide daarvan JPG. Dat bestand is leuk om daarmee allerlei trucs uit te halen in de daardoor bestemde programma’s, als Photoshop, -Elements, Lightroom , Affinity enz.
Wat anders is het afdrukken van een RAW bestand ( hetzelfde geldt voor een JPG bestand). Camera, beeldscherm en printer dienen goed gekalibreerd te zijn om overal hetzelfde kleuren beeld te verkrijgen
Mijn IMac heeft wel een mogelijkheid om te kalibreren, maar die is uiterst beperkt. Hoe dat zou moeten voor mijn printer, camera en dus eigenlijk ook mijn beeldscherm, daarvan heb ik geen flauw idee. Ik constateer, dat mijn uiteindelijke product een foto print (lCanon Pixma pro 100 S) altijd afwijkt van het beeld schermpje van mijn camera (Canon Powershot G 3x) en het grote beeldscherm van mijn iMac. ik kan er wel iets aan doen door in RAW de kleuren op mijn beeldscherm iets te wijzigen, waardoor ik een iets gewijzigde print krijg, die dan meestal de werkelijke kleuren het meest benadert. Maar vaak is dit een kwestie van experimenteren en het kost nogal wat inkt. Ik heb veel op internet gezocht, maar nooit een duidelijk beeld kunnen krijgen, hoe ik dit kan doen. Ik houd me aanbevolen voor iemand, die me dit goed duidelijk kan maken.
Ik lees nauwelijks iets over het gratis programma RawTherapee. Ik wil wat gaan oefenen met raw-foto’s en daarna misschien als hobby hiermee verder gaan. In dat geval wil ik geen geld uitgeven voor iets waarvan ik (nog) niet zeker weet of ik er mee door ga. Iemand opmerkingen over RawTherapee?
Hallo Laura
RAW dat is het helemaal lees ik altijd. Dus ik dacht dat wil ik ook eens ervaren.
Nu een klein maandje bezig met Raw foto’s en eerlijk ik zie minimaal verschil tussen raw en jpeg sterker nog ik vindt mijn jpeg scherper dan mijn Raw foto’s maar misschien ligt dat aan mijn skils.
En nadeel vindt ik de tijd wat ik kwijt ben aan het bewerken van een foto, dat ik eigenlijk beetje het zin van mijn hobby eraf begin te raken.
Mijn hobby is foto’s maken en klein beetje bewerken wat nog prima kan met een jpeg bestand.
Dat je JPG foto’s scherper zijn dan de RAW-bestanden is omdat je camera de JPG’s zelf al iets ontwikkeld en verscherpt. Bij RAW heb je hier zelf de controle over. In dit artikel wil ik je laten zien wat de meerwaarde van RAW is. Maar als het je hobby verpest, dan ben ik de laatste die zegt dat je altijd voor RAW moet gaan uiteraard. Kies dan alsjeblieft voor JPEG.
Als ik al deze teksten lees moet ik vaststellen dat ik als begingeling de bomen door het bos niet meer zie, ik zelf nam foto’s altijd in JPEG als reden dat ik deze niet hoefde nabewerken, door vele youtube video’s te bekijken van Jtoolman (Jose Rodrigues) blijkt dat JPEG foto’s eigenlijk samengeperst worden waardoor dit formaat niet alle kleuren meer bezit. Mijn vraag is als ik RAW foto’s bewerk in lightroom 6 en men wil deze zelf uitprinten op een canon pro printer dan moet men deze na bewerking converteren naar JPEG om ze te kunnen uitprinten, heeft de geprinte foto in JPEG formaat nog dezelfde kwaliteit als de in lightroom (DNG) bewerkte foto, gezien dat de kleuren worden samengeperst in JPEG zou ik denken van niet?
Je kunt vanuit Lightroom rechtstreeks printen. Waar je dan wel rekening mee moet houden, zijn kleurruimtes. Dát is pas een ingewikkeld onderwerp ;)
Hoi. Ik heb sinds kort een nieuwe camera die RAW C3 maakt. Nu kan hij ze niet lezen in adobe photoshop cs6 extended. Hoe kan ik dit oplossen?
Ik wil soms toch net iets aparts doen met de foto.
Het kan zijn dat Photoshop CS6 dit niet ondersteunt, dat zou je even moeten nakijken. Een andere oplossing is om je foto’s te bewerken in de nieuwste versie van Lightroom,.
Uhm, de belichting van de JPEG voorbeeld is veel beter dan die in RAW…?
Zeker dat je de foto s niet omgewisseld hebt?
Het verschil in belichting tussen de JPG en RAW foto is zo goed als gelijk. Waar je naar moet kijken in dit voorbeeld is het wit van de wolken. Deze overbelichting was met de JPG niet meer te corrigeren.
RAW contra JPEG.
Dit is m.i een oeverloze discussie. Het artikel van Laura geeft precies aan wat het verschil is tussen RAW en JPEG. Zelf sta ik ook voor de vraag of ik wel de overstap naar RAW moet nemen, echter…..Het is geen overstap maar een mogelijke aanvulling op JPEG. Immers, Bij het streven naar de voor mij perfecte foto ( bijv. niveau 90%) sta ik voor drie vragen.
1e De persoonlijke opvatting over wat (voor jou) perfect genoeg is ,60% of 90%. Is het bijv. in het artikel van Laura voldoende dat alleen de gewenste wolk in je opname staat, of had je ook de details in die wolk willen zien? (gemiste kans in JPEG dus). Dus details of niet?
2e sommigen onder ons zien het als een aantrekkelijke uitdaging om die gemiste kans in de nabije toekomst te voorkomen door net zo lang met JPEG te experimenteren tot het gewenste resultaat (technisch) haalbaar blijkt en snel kan worden ingesteld. Na dagen, w