In de rubriek ‘Vraag voor Vink’ beantwoord ik vragen van lezers. Dit keer is het de vraag van Veroline uit Malta (Gaaf, zo’n lezer over de grens!) en gaat de vraag over vreemde effecten die ze in de foto van een bank krijgt. Ik leg uit wat dit is en hoe dit ontstaat!
De vraag van Veroline was als volgt:
“Hoi Laura,
Ik ben trotse eigenaar van een Nikon D5000. Normaal fotografeer ik voornamelijk natuur maar iemand heeft mij gevraagd foto’s te maken van een aantal meubels. Ik krijg soms rare cirkels/lijnen op de foto’s te zien en ik weet niet hoe dit komt. Kunnen jullie mij tips geven en uitleggen wat het is? Ik voeg een foto toe van een bank waarbij het effect te zien is op de zitting (in de rode cirkel).
Met vriendelijke groet,
Veroline”
Beste Veroline,
het effect wat je in de foto terugziet wordt ‘moiré’ genoemd. Moiré ontstaat op het moment dat twee patronen over elkaar heen gezet worden. Op het moment dat die patronen in een bepaalde verhouding tot elkaar staan, gaan deze patronen met ‘elkaar werken’ (met een duur wordt interferentie genoemd). Er ontstaat dan een derde patroon, dus met vreemde cirkels of lijnen zoals jij beschrijft. Dit derde patroon heeft de naam ‘moiré’.
Klik op de foto om deze groter te bekijken
In de foto die jij hebt gemaakt heeft de bank een fijn lijnen patroon. Dit komt gewoon door de stof van de bank. In jouw camera zit echter ook een patroon, namelijk de wijze hoe de pixels georganiseerd zijn op je camera. Door het maken van de foto worden deze twee patronen zo gecombineerd dat er een derde patroon (moiré) kan ontstaan. Dit is in jouw foto zichtbaar alsof er extra schuinen lijnen door het gebied in de rode cirkel lopen.
Om het ontstaan van moiré duidelijker te maken heb ik hieronder twee voorbeelden.
Moiré heb je misschien ook wel eens gezien als een presentator op televisie een overhemd met hele kleine streepjes of ruitjes aan heeft. Als hij dan een beetje beweegt, zie je ook een soort golvend patroon dat er vreemd uit ziet. Moiré komt in de natuur echter zelden voor, het is dus ook niet raar als je het niet eerder hebt gemerkt tijdens het fotograferen.
Het vervelende van moiré is dat het lastig te voorkomen is, omdat je de patronen bij jouw camera en het ontwerp dat je fotografeert niet ‘weg’ kan halen. Het helpt dan vooral om je camera soms een heel klein beetje te draaien. Hierdoor wordt het moiré patroon anders, en daarmee (hopelijk) minder zichtbaar.
Overigens hoeft moiré niet altijd iets negatiefs te zijn. Je kunt er ook hele gave dingen mee doen, zoals de optische illusies in onderstaand filmpje.
dag Laura , zou je het moiré effect ook hebben met analoog fotograferen? of is het enkel een probleem van de sensor?
Ik had het al wel eens opgemerkt, maar er nog nooit echt bij stilgestaan. Het verbaast me dan ook dat hier echt een naam voor bestaat. Het filmpje is helemaal te gek! Heel knap gedaan, zelfs de kat is blijkbaar onder de indruk :-)
Grappig, ik vroeg het me een paar dagen geleden ook af wat moiré is, maar dan omdat ik het in photoshop tegenkwam. Nu weet ik wat het is :-)
Bedankt voor de uitleg Laura!
Groet,
Anita
Leerzaam, ook het effect te zien op het filmpje kende ik niet.
Heel interessant, dank je wel.
Grappig die illusie van beweging door “je ziet me wel, je ziet me niet”!