Bij een watermerk in de foto zet je met behulp van software jouw naam of website in het beeld. Deze tekst staat meestal onderin één van de hoeken. Het doel van het watermerk is om te laten weten dat jij de maker van de foto bent. In dit artikel staat geen discussie waarom je wel of geen watermerk in je foto moet zetten. Ook ga ik niet vertellen HOE je dit moet doen (wie weet maak ik daar nog een apart artikel over?). Maar wel bespreek ik een paar van de meest gemaakte fouten als je een watermerk in de foto zet, zodat jij die fout niet hoeft te maken. ;)
1. Fout of cliché lettertype in je watermerk
Dames en heren, laat ik beginnen met: Comic Sans MS kan écht niet als lettertype in watermerken. Ik begrijp dat ik waarschijnlijk wel wat lezers tegen het hoofd stoot maar alsjeblieft; kap hiermee. Jup, ik weet ook dat dit één van de eerste lettertypes was met de opkomst van Windows ’95 die er iets minder ‘strak’ uit zag dan de rest. Om die reden werd het lettertype ook populair; het was wat vrolijker en minder zakelijk. Maar let op; dat was 22 jaar geleden (!). En net zoals dat de mode van 22 jaar geleden nu ook niet meer hip is, geldt dat ook voor dit lettertype. Of het nou in een logo, website, menukaart of flyer is, dit lettertype mag echt niet meer. Oke oke, behalve als je in groep 5 zit van de basisschool en je eerste werkstuk moet maken.
Het lettertype Comic Sans MS kan écht écht écht niet meer in een watermerk!
Nog drie lettertypes die je in mijn ogen echt niet meer mag gebruiken: Papyrus (alsof je een oud Egyptisch lettertype gebruikt), Scriptina (véél te krullerig en slecht leesbaar) of Brandley Hand (overused). Persoonlijk zou ik het bij een simpel en strak lettertype houden, maar goed.. dat is ook een kwestie van smaak.
Als je iets specialers wilt, kijk dan eens op deze website waar je duizenden lettertypes (fonts) kan downloaden. Let hierbij wel op het auteursrecht: dat een font gratis te downloaden is betekent niet dat je ieder lettertype zomaar overal voor mag gebruiken. Selecteer bij het zoeken daarom naar fonts in Public Domain en 100% Free, dan weet je dat je goed zit.
2. Veel te groot watermerk (waardoor het de foto verpest)
Een te groot watermerk verpest in mijn ogen de foto. Het voorkomt wellicht het beste dat een foto ongeoorloofd gebruikt wordt door anderen – dat is waarschijnlijk ook de reden dat je het watermerk zo groot maakt. Maar je moet er vanuit gaan dat 99,99% van de mensen die je foto bekijkt niet de intentie heeft om de foto te stelen. Die wil gewoon graag naar een mooie foto kijken. Hoe zou jij het vinden als elke foto op deze website er zo uit zag?
Hoe zou je het vinden als alle foto’s op deze website zo’n groot watermerk hebben?
3. Tekst of naam tegen de rand aan
Stel je voor, je doet een boek open. En je ziet dat iedere regel tekst begint tegen de rand van het papier aan. Geen marges, maar gewoon het streepje van de letter H of L strak langs de lijn van het papier. Dat staat slordig toch? En leest bovendien helemaal niet fijn. Nou… als je een watermerk zo strak tegen de rand van de foto aan zet, dan is dit ook niet mooi. Zorg dat je in de software altijd een kleine marge selecteert.
Het watermerk staat tegen de rand van de foto geplakt. Een paar millimeter marge tussen de rand en de tekst staat veel netter.
4. Watermerk afgesneden op Instagram
Op Instagram kom ik heel vaak halve watermerken tegen. In plaats van Pippi Langkous staat er dan nog maar pi Langkous. Tja… als je het mij vraagt, kun je dan net zo goed geen watermerk gebruiken. Het staat slordig en gaat het idee van het watermerk ook een beetje voorbij.
De afgesneden watermerken zijn wel gemakkelijk te verklaren. Iemand heeft de (liggende) foto met het watermerk geëxporteerd en wil die vervolgens via de computer op Instagram plaatsen. Daar wordt de foto vierkant gecropped (ook al hoeven foto’s op Instagram niet langer vierkant te zijn), met het gevolg dat een deel van het watermerk afgesneden is.
5. Wit op wit watermerk
Maak jij veel studiofoto’s met een witte achtergrond? Of is iets anders heel licht op de plek waar het watermerk moet komen? Kies dan geen watermerk met witte letters, want die gaat compleet verloren op het wit in de foto. Je lost dit op door een andere letter kleur te gebruiken (grijs of zwart staat het netst) of plaats een subtiele schaduw achter de witte letters om ze een contour te geven.
De witte letters van het watermerk in de rechterbovenhoek vallen deels weg tegen de lichte lucht boven het landschap.
Goed om te weten over watermerken
Zoals ik al schreef in de intro van het artikel, ik wil met dit artikel niet de discussie oplaaien over het wel/niet gebruiken van een watermerk. Dat ik ze hier op de website niet gebruik, wil ook niet zeggen dat ik zelf nooit mijn foto’s van een watermerk voorzie. Ik weet gewoon dat er vaak sterke tegenstanders en voorstanders zijn en zeg daarom – om de discussie te voorkomen -: houd die meningen lekker voor je. ;)
Wat ik wel wil bereiken is dat áls je watermerken in je foto’s gebruikt, je het er wel netjes en professioneel uit laat zien. Daarom hierboven het rijtje van veelgemaakte fouten. Zoals ik al zei, zodat jij ze niet hoeft te maken. :)
Hieronder heb ik nog een kort rijtje met weetjes over watermerken:
- Je hebt geen watermerk nodig om het auteursrecht op de foto te krijgen. (Die heb je namelijk automatisch. Lees hier alles over auteursrecht.)
- Het copyright teken in een watermerk is daarmee ook overbodig.
- Een handige Photoshopper verwijderd een watermerk vaak met een paar tellen met behulp van klonen of retoucheren. (Iets om in overweging te nemen bij de keuze om wel of geen watermerken te gebruiken, want wat is het doel ervan?)
- Stuur jij een foto in bij de fotografiechallenge en heeft jouw ingestuurde foto een watermerk met één van bovenstaande gemaakte fouten? Dan is de kans dat ik de foto publiceer gelijk al 10x kleiner geworden, gewoon omdat het zo lelijk is. (Of eigenlijk moet ik zeggen: omdat ik het zo lelijk vind. ;) Je bent gewaarschuwd!)
Ik ben blij te lezen dat een watermerk of logo eigenlijk helemaal niet nodig is. Ik heb echter ook nooit geweten hoe het nu zat met auteursrechten. Ook dat heb ik dan maar even rustig doorgelezen. Ik ben een beginnend fotograaf, dus (nog) geen professional, maar ik plaats wel mijn foto’s op mijn website. Ik ga me nog even verder inlezen op de website. Bedankt in ieder geval voor de nuttige informatie.
Hallo Laura, mag ik een vraagje stellen over het volgende?:
in Lightroom krijg ik het watermerk meestal prima op zijn plek. Maar, sinds ik een nieuwe camera heb zijn de bestanden een stuk groter en zie ik het watermerk niet meer terug na exporteren. Wanneer ik het bestand bijsnijd dan zie ik het watermerk wel verschijnen.
heb jij enig idee hoe ik dit kan verhelpen?
groetjes, Bob
Hmm, lastig. In principe worden de watermerken altijd proportioneel (naar verhouding) geplaatst, dus het formaat van het exportbestand zou niet mogen uitmaken.
Een vraagje.
Een door mij gemaakte foto en op website geplaatst kom ik elders tegen.
Echter niet als origineel maar in puzzelstukjes “verknipt”.
Leuk dat mensen een puzzel maken van een foto welke ikzelf gemaakt heb, eigenlijk best wel stoer. Maar ben ik nog de eigenaar van de volledige puzzel, de losse stukjes zijn niet als geheel herkenbaar. Je zal ‘m moeten leggen wil je mijn (beetje) aangepast origineel herkennen..
Lees even het artikel over auteursrecht, daar lees je precies wat anderen wel/niet met jouw foto’s mogen.
Dag mevrouw Vink. Naar mijn idee maakt het lettertype niet zo veel uit. Zolang het maar goed leesbaar is. Zelf zet ik iets kleins met beeldmerk in de linker benedenhoek. Dat is redelijk makkelijk te verwijderen. Maar bij sommige gelegenheden vind ik dat een tekst door het ganse beeld heen prima zorgt voor enige zekerheid dat je beeld niet zomaar gebruikt wordt.
Dag meneer Aart. Je mag natuurlijk vinden dat het lettertype niet uitmaakt. Maar als je indruk wilt maken bij je klanten en een professionele indruk wilt achterlaten, dan gaat het er niet om wat jij vindt, maar wat ZIJ er van vinden natuurlijk. En iemand die mij alleen al een visitekaartje geeft in het lettertype Comic Sans, zou IK never ever nooit niet ergens voor inhuren ;)
Mijn probleem is, wanneer ik een watermerk wil invoeren in een tiental foto’s tegelijk, dat de grootte van de letters niet in elke foto gelijk is. Hoe kan ik dit oplossen?
Dit komt waarschijnlijk omdat het watermerk niet proportioneel geplaatst wordt. Als je een watermerk altijd neerzet met een breedte van 100px, dan geeft dat op een grote foto (bijvoorbeeld 2000px breed) een relatief kleiner watermerk dan wanneer de foto 500px breed is. Het watermerk is dus wel even groot, maar LIJKT bij de laatste het grootst. Zet je een watermerk altijd op 5% breedte, dan is het watermerk altijd in de juiste verhouding met de foto.
Ik zou ‘watermerk’ willen vervangen door copyright. Vooral prettig als je een foto van een fotograaf mag gebruiken met naamsvermelding voor social media, en de naam van de fotograaf niet zichtbaar is als het in de tekst staat. Je kunt dan toch voldoen aan het vermelden van de naam, zonder de foto te verprutsen. Je tips zijn prima, dank daarvoor.
Dank voor de tips. Mijn watermerk gemaakt in LR staat inderdaad tegen de linker rand. Even studeren hoed ik die wat verder van de rand af krijg.
Je kunt dit aanpassen met de schuifjes bij “Inzet”. Maar ook één of ee