Misschien is het je wel eens opgevallen bij een foto; een rechte lijn is net niet helemaal recht, of je ziet donkere hoeken in de foto die er eigenlijk niet zouden moet zijn. Het kan zijn dat dit gaat om vervorming of vignette, die ontstaat door de bouw van het objectief zelf. In veel foto’s zul je het waarschijnlijk niet eens zien, maar als het je wel opvalt (en het stoort je), dan kun je dit gelukkig heel gemakkelijk verwijderen met Lightroom lenscorrecties.
Wat is vervorming?
Vervorming treedt vooral op bij foto’s gemaakt met een groothoekobjectief. Door deze vervorming zijn rechte lijnen niet meer recht. Je ziet hieronder een foto gemaakt met een 14-24mm objectief op 14mm. De horizon loopt een klein beetje in een boogje. Het is overbodig om te vertellen dat dit ‘in het echt’ niet zo sterk was.
Wat is vignette?
Een vignette is ook een lenseffect dat kan optreden. In zo’n geval zijn de hoeken van de foto donkerder dan dat ze eigenlijk zouden moeten zijn. Hier zie je een foto met een duidelijke vignettering; de lucht is in de hoeken een stuk donkerder dan in werkelijkheid. Dit hoeft niet persé negatief te zijn, soms vind je een vignette gewoon mooi.
Corrigeren van vervorming en vignette door middel van Lensprofielen
Wanneer het vignette of de vervorming van de foto je stoort, kun je dit vaak met 1 simpele klik in Lightroom corrigeren.
Ga hiervoor naar de Ontwikkelmodule van Lightroom en kies dan links voor “Lenscorrecties”. Zet vervolgens bij Standaard het vinkje voor “Standaard profiel aanzetten”.
Op basis van de EXIF gegevens kijkt Lightroom dan met welk objectief de foto is gemaakt en controleert of hij van dit objectief ook een zogenaamd ‘profiel’ heeft. In dit profiel staat opgeslagen welke mate van vervorming of vignettering het objectief op een bepaalde brandpuntsafstand heeft.
Wanneer Lightroom lenscorrecties het profiel van het objectief heeft gevonden, past deze automatisch een correctie toe. De kromme horizon verdwijnt hierdoor en de vignette in de hoeken verdwijnt.
Wanneer je naar het subtabje “Profiel” gaat, zie je ook welk objectief Lightroom uit de EXIF gegevens heeft gehaald en kun je dus controleren of het klopt.
Soms moet je Lightroom even helpen bij het vinden van het juiste lensprofiel. Ik heb gemerkt dat hij niet altijd mijn Tamron objectief herkent (geen idee waarom), maar zodra ik in Profiel als merk “Tamron” selecteer, hij daarna wel gelijk het juiste profiel pakt.
Heb je een vignette in de foto die wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld een polarisatiefilter? Dan werkt bovenstaande methode niet. Het gaat echt om de vignette die door de bouw van het objectief wordt veroorzaakt, niet door andere elementen die nog op het objectief gezet zijn.
Hoe krijg je de lensprofielen in Lightroom?
Je hoeft voor Lightroom lenscorrecties de lensprofielen overigens niet speciaal te downloaden, deze worden standaard meegeleverd bij installatie van Lightroom. Het is wel aan te bevelen om je Lightroom versie up to date te houden, omdat er geregeld nieuwe lensprofielen bij komen van objectieven die nieuw op de markt zijn.
Handmatig vervorming of vignette corrigeren
Staat het lensprofiel van jouw objectief er niet tussen? Dan kan dat komen omdat het objectief nog erg nieuw is, juist (heel) oud is, of weinig gebruikt wordt. Voor de lenscorrectie ga je naar het tabje ‘Handmatig’. Met vervorming en ‘vignette’ kun je nu zelf de correctie toepassen.
Hi Laura,
ik wil in Adobe Photoshop Lightroom van al mijn foto’s de lenscorrectie opties aanzetten. Het is mij tot op heden niet gelukt en kan nergens een uitleg vinden. Misschien weet jij hoe ik dat in 1 handeling kan doen en niet foto voor foto.
mvg,
Hans
Hoi Laura,
Heb jij of iemand ervaring met de volgende verschillen:
een jpg-foto in Ps bewerken met Image/Adjustments/HDR -toning versus
de bewerking uitvoeren in Camera Raw 6.7
Natuurlijk weet ik het verschil en het voordeel RAW, maar als je ziet wat je met hdr-toning in jpeg kunt bereiken is waanzinnig.
Wat heeft jullie voorkeur?
Beste groet,
Marco Lucas
Als je in de camera-raw hetzelfde effect kan bereiken als met de andere opties, dan zou ik altijd gaan voor camera-raw omdat je hier de maximale mogelijkheden van je bestand gebruikt. Maar lukt dat niet, dan is een combinatie van de twee misschien een optie.
hoi Laura,
Als ik naar Bibliotheek ga dan herkent LR de lens wel maar als ik dan de foto’s importeer en naar ontwikkelen ga dan herkent LR de lens ineens niet meer. Ik zal wel iets fout doen want ik begin net met LR. Ik heb de gekochte versie van LR Ik heb versie 6.10.1 en Camera Raw 9.10.1.
Kan ik ergens iets aanvinken zodat de lens ook in ontwikkelen wordt herkend of moet ik ze op andere manier importeren.
Ik hoop dat je me kunt helpen :-) Alvast bedankt
groetjes Corry
Hoi Corry,
bij sommige merken lenzen pakt of herkent Lightroom inderdaad niet direct goede lens. Zo heb ik één Tamonlens waarbij ik eerst het merk ‘Tamron’ handmatig moet selecteren, voordat hij de lens herkent. Waarom dit zo is, dat weet ik helaas niet.
Dag Laura,
Een vraagje.
Kan je in lightroom de lenscorrectie ook vastzetten?
Nu moet ik bij iedere foto het weer aanklikken.
Ik ben dus nu echt begonnen om meer uit de foto’s te halen als voorheen.
Nieuwe camera Canon 1300D met Tamron 70 300 lens.
Groet, Andre
Een manier is om er een preset van te maken en die bij het importeren op alle foto’s direct toe te passen. Of door de setting te syncen met de andere foto’s.
zou graag met lichtroom willen begingen en cursus begingen