Bij portretfotografie en kinderfotografie zijn er ontelbaar manieren om te variëren. Je hoeft niet bang te zijn dat je telkens dezelfde foto’s maakt, in dit artikel geef ik je alle fotografietips om te variëren.
De variatiemogelijkheden voor kinderfotografie en portretfotografie zijn nagenoeg gelijk, maar in dit artikel staan wel iets meer kinderportretten dan van volwassenen. De reden is heel simpel; ik werkte jarenlang als kinderfotograaf. Maar onthoud dus dat eigenlijk alle tips wel voor kids als grown-ups gelden.
1. Uitsnede bij portretfotografie
Een kind of persoon niet altijd helemaal op de foto te staan. Je kunt daarbij globaal spreken van drie ‘soorten’ portretfoto’s, namelijk:
- Totaalbeeld (in Engels full body photo genoemd): de persoon is van top tot teen in beeld
- Halfbeeld (in het Engels half body photo genoemd): de persoon is tot zijn middel/navel in beeld gebracht, onder de middel/navel is uitgesneden.
- Close-up (in het Engels ook wel head shot genoemd): het hoofd van de persoon vult grotendeels de foto, eventueel met nog een stukje van de nek/schouders zichtbaar.
Ik ben zelf erg fan van de Engelse taal en vind de termen als full body photo in het Engels ook prima in de oren klinken, maar ik kan begrijpen dat sommigen een ander beeld hebben bij bijvoorbeeld head shot. Weet in ieder geval dat ik de termen in het Engels niet zelf heb bedacht ;) Door de uitsnede bewust te kiezen, bepaal je als fotograaf waar je de aandacht op wilt leggen. Het totaalbeeld verwerkt meestal meer van de omgeving in de foto, waarbij een close-up juist de focus legt op de gezichtsuitdrukking. Vanzelfsprekend zijn er nog verschillende tussenvormen te kiezen bij deze uitsneden, maar zorg er wel voor dat je iemand niet raar ‘afsnijdt’, zoals een totaalbeeld waarbij alleen de voeten eraf gelaten zijn.

Totaal / Full body

Half-totaal / half body

Close-up / Head shot
2. Gezichtsuitdrukking
De meeste foto’s die ik maak van kinderen zijn lachend. Ik houd nou eenmaal van vrolijke kinderfoto’s en het is waar de ouders mij meestal ook voor betaalde. Maar dat betekent niet dat ik geen andere gezichtsuitdrukking fotografeer. Dromerig, verlegen, boos, verbaasd, het kan allemaal zo kenmerkend zijn voor een kind of persoon. En daarom ook een must om verschillende gezichtsuitdrukkingen vast te leggen.

“Hmm… wat zal ik straks voor ondeugends doen?”

Deze foto zorgt bij mij altijd een glimlach op mijn gezicht. De wind waaide zijn haar in de war en in combinatie met zijn blik is deze foto echt een favoriet geworden!

Agossie!

Kijk nou wat een schattige lach!
3. Standpunt bij het fotograferen van portretten
Wissel van standpunt bij het fotograferen van een persoon of kind. Deze keuze van het standpunt is onder andere afhankelijk van de lengte van het ‘model’, de achtergrond en/of de sfeer die je aan het beeld wilt meegeven. Kies een standpunt van bovenaf waarbij de persoon iets omhoog kijkt, fotografeer op ooghoogte of kies juist een positie waarbij de camera lager staat dan de ogen van de gefotografeerde.

Deze knappe dame zat op een stoeprand. Hierdoor kon ik gemakkelijk met een hoger standpunt fotograferen (vogelperspectief)

Gefotografeerd op ooghoogte

Gefotografeerd vanuit een laag standpunt (kikkerperspectief). De meningen zullen verdeeld zijn over de lensflare vlak bij haar oor. Sommigen vinden dit storend, anderen juist gaaf.
4. Houding
In houding is ook veel te variëren. Laat je model staan of liggen of zitten of … op z’n kop staan!? Wees niet bang om aanwijzingen te geven.

“Ja hoor, ga maar op je kop staan. Ik maak de foto wel!”

Niet alleen het meisje ligt op haar buik in het gras, ik doe dat ook!

Stoepjes zijn perfect om op te zitten!

Zittend in het zand

Het model zit hier op de grond en leunt tegen een houten muur
5. Oogcontact & kijkrichting
Net zoals dat een kind of persoon niet altijd hoeft te lachen, hoeft de gefotografeerde ook niet altijd ‘oogcontact’ met de camera te maken. Een blik net langs de camera of nog iets verder opzij kijkend, levert ook erg mooie foto’s op. Wanneer de gefotografeerde opzij kijkt, houd dan ook rekening met de kijkruimte. Probeer ook eens een blik omlaag, gecombineerd met een iets hoger standpunt. Lees verder over het stappenplan hoe je de mooie wimperfoto’s maakt.

Oogcontact met de camera

Model kijkt opzij

Het meisje lacht rechtstreeks naar de camera. Door de afstand zie je ook haar armen.

Kom je dichterbij, dan wordt een portret met oogcontact vaak iets intiemer. De wind door haar haren geeft de foto een speels effect.

Blik omlaag (wimperfoto)

Geef de persoon kijkruimte. Het meisje kijkt naar links en daarom is er aan de linkerkant van de foto wat vrije ruimte.
6. Compositie bij portretfotografie
Over compositie heb ik al meerdere artikelen geschreven, zoals over de regel van derden/gulde snede en symmetrie in de foto’s. Ook bij portretfotografie en kinderfotografie zijn deze regels van groot belang. Kies er bewust voor om in sommige foto’s de persoon centraal in het midden te plaatsen, of juist uit het midden volgens de regel van derden.

Voorbeeld van een portretfoto met een symmetrische compositie

Dit kinderportret voldoet aan de regel van derden. Het meisje staat uit het midden, op een lijn van één derden. En haar ogen staan op het kruispunt van lijnen van een derde.
7. Horizontale en verticale foto’s
Door je camera een kwart slag te draaien, kun je ook gemakkelijk variëren. Zelf maak ik voornamelijk horizontale foto’s, maar de verticale foto’s zorgen voor een fijne afwisseling. Niet elke situatie leent zich vanzelfsprekend om zowel horizontaal als verticaal gefotografeerd te worden, dit is uiteraard ook afhankelijk van de omgeving.

Staande foto (portrait)

Staande foto (portrait)

Liggende foto (landscape)

Liggende foto (landscape)
8. Locatie
Ik fotografeer altijd op locatie, dus niet in een studio. De keuze van de locatie bepaald de ‘achtergrond’ van het portret, waarbij vanzelfsprekend geldt dat hoe meer er ingezoomd is op het hoofd, des te minder van de locatie op de achtergrond te zien is. Elke locatie met voldoende daglicht is voor mij geschikt als fotolocatie; een stukje natuur zoals het bos of de heide, een mooi muurtje, noem maar op. Zelfs als ik voor een tweede of derde keer naar een zelfde locatie toe ga, kom ik elke keer weer thuis met andere foto’s. Simpelweg omdat het licht anders was, het seizoen verandert, we een net iets andere wandeling maakte, etcetera. Persoonlijk houd ik van deze afwisseling.
9. Licht
Wanneer je varieert in locaties, zul je waarschijnlijk ook te maken hebben met verschillende lichtbronnen. De ene keer fotografeer je op een zonnige dag, de andere keer is het bewolkt en weer later fotografeer je binnen. Flitsen is niet ‘mijn ding’, maar kan – mits je dit goed doet – natuurlijk ook toffe resultaten geven.
10. Actie
Geef de foto meer dynamiek door er actie of beweging aan toe te voegen! Rennen, schommelen, stoeien, springen, etcetera. Dit werkt natuurlijk vooral bij kinderfotografie goed.

1,2,3 Rennen maar!
Door de ‘beweging’ van haar arm is de foto een stuk minder statisch.
11. Kleur versie zwart-wit
Meestal houd ik meer van een kleurenfoto dan zwart-wit. Maar toch werkt een beeld in zwart-wit soms beter dan de kleurenversie. Mijn klanten geef ik graag de keuze tussen kleur en zwart-wit, dus ik bewerk de foto’s standaard in beide.
Gebruik hieronder de schuifjes om het verschil tussen kleur en zwart-wit te zien. Welke vind jij mooier?






12. Accessoires
Het gebruik van accessoires (ook wel props genoemd) kan de foto net wat speelser maken, of je geeft echt een thema aan de fotosessie mee. Neem de accessoires zelf mee, of vraag de persoon die je gaat fotograferen (of de ouders) om wat mee te nemen. Denk hierbij aan mutsen en sjaals in de herfst of de winter, hoedjes in de zomer, maar ook speelgoed zoals een bal of molentje!

Een paraplu is ook heel leuk als het niet regent.

Haha, door de positie van de zon is haar neus verdwenen! :)

Een fotosessie met als thema pasen. Daar horen eieren en paasoren bij! De accessoires had ik van te voren zelf meegenomen.

Ballonen zijn favoriete accessoires bij communie foto’s

Lekker gek doen tijdens een fotosessie? Geen probleem!
Leuke tips bedankt!
Bedankt voor deze duidelijke uitleg! Ik vind het geweldig
geweldig, deze tips en de uitstapjes bv naar de kijkruimte. Mooi hoe je dat laat zie met de schuifjes en de spingers.
Punt 11 over kleur versie zwart wit klopt niet helemaal. Taalkundig: moet zijn kleur versus zwart wit, maar ook wat er daarna staat lijkt in strijd met elkaar.
Klopt Hette, dat was inderdaad een beetje rommelige zin. Ik heb het aangepast :)
Persoonlijk vind ik dat de foto’s waar een actie van beweging is leuker en meer “live” zijn! Ik heb een kind en ik probeer hem altijd in beweging fotograferen. Hij zit op de basisschool en ik met andere ouderen hebben besloten een groepsfotosessie voor onze kinderen te organiseren. Ik denk dat het ook een stuk interessanter zal zijn als de kinderen op de foto’s zich zullen bewegen :)
Bedankt voor u uitleg. Ik heb er wat van opgestoken.
Meestal zijn de foto sites Engels daar heb ik als oudere wat moeite mee.
Fijn dat het in het Ned is .
Goed om weten en om rekenschap mee te houden. Dank u voor alle tips!
moet toegeven dat je echt waardevolle tips heb en je manier waarop is even bijzonder. DANK JE WEL DAARVOOR groetjes irmina
Hele goede tips, leuk om alle verschillen ook in foto’s bij elkaar te zien!
dank u wel voor de goeie tips !
Goede tips.
Ik ben helemaal fan van je heldere en duidelijke artikelen
Dank je wel voor je super uitgelegde tips en voorbeelden.
Hoi laura bedankt voor je lessen. Sinds september ben ik begonnen op de kunstacademie eerste jaars fotografie deeltijd en jou uitleg vind ik vaak makkelijker om te begrijpen als al die droge uitleg op school. Super dat je dit doet!!
prachtige foto’s , ik vraag me nu af wat jij nu voor sluiterstijd en AV gebruikt om ze allemaal zo mooi helder zijn, je doet ook veel met Lighroom maar diep respect
bedankt voor de mooie uitleg; vraagstelling welke lens gebruik je meestal aub
bedankt Laura voor de tips hier kan ik weer wat meer mee geweldig
Dank voor de tips. Lekker duidelijk door het gebruik van plaatjes.
geweldig hoor, naast de mooie foto’s, dat jij je kennis zo deelt en enthousiast bent!
Prachtig Laura! Zeer fijne tips!!
weer erg leerzaam Laura. Ik ben zelf ook enorm liefhebber van fotograferen en de dingen die jij zojuist hebt aangehaald, zijn erg bruikbaar inderdaad. het fotograferen terwijl men het vaak niet in de gaten heeft (op feestjes) levert ook vaak een foto “zoals ze zijn” op. (soms ook niet hahahaha: dan knipogen ze net of zo :-) )
Zoals gebruikelijk een inspirerend stuk!