Een polarisatiefilter (ook wel pola-filter genoemd) zit in de cameratas van veel fotografen. Maar wat doet dit filter nu precies, hoe kun je deze het beste gebruiken en wanneer is dit filter een must have? In dit artikel vind je veel polarisatiefilter voorbeelden. Schuif de hendel over de foto’s om het effect op de foto met en zonder polarisatiefilter te zien.
Waarvoor gebruik je een polarisatiefilter?
Een polarisatiefilter heeft een unieke eigenschap dat het slechts het licht doorlaat met een specifieke richting. Eén van de resultaten hiervan is dat het, wanneer het filter op een specifieke manier gedraaid is, het kleuren feller maakt. Iets waar ik (en met mij vele anderen) van houden.
Het filter verhoogt het contrast in de lucht, waardoor de lucht blauwer wordt en de wolken witter. Maar ook het groen in het landschap wordt mooier van kleur.
Welke richting het filter licht doorlaat, is afhankelijk hoe het filter op het objectief is gedraaid. Het filter kun je met de achterste schroefrand op het objectief vastdraaien, maar heeft dan net daarvoor nog een draaischijf waarmee je het filter kunt ronddraaien. De ‘ideale/beste’ stand van het filter bepaal je door door je lens te kijken en het filter rond te draaien, zodat het verschil duidelijk wordt.
Het blauw van de lucht en het water wordt met een polarisatie kleurrijker.
Niet alleen het blauw in de lucht en van het water, maar ook het groen van de bladeren op de voorgrond zijn feller van kleur met het polarisatiefilter.
Het contrast in de lucht is verhoogd met een polarisatiefilter, de kleine wolkjes zijn nu beter te zien.
Polarisatiefilter tegen reflecties
De functie waarvoor het polarisatiefilter echt een must have is, is voor het wegfilteren van reflecties. Denk hierbij aan de reflectie in een gebouw. Soms is die juist heel tof en wil je de reflectie in je compositie verwerken. Maar soms heb je ‘m liever weg. Hetzelfde geldt als je door een raam fotografeert.
Doordat alleen het licht met één bepaalde richting wordt doorgelaten met een polarisatiefilter, kijk je ineens beter door het raam omdat storende reflecties weggefilterd worden. Ook bij het fotograferen van water werkt dit zo. Een oppervlakte van een meer of zee heeft vaak een bepaalde reflectie van de lucht, waardoor je lastiger naar de bodem kijkt. De foto hierboven met het uitzicht over de zee is daar ook een voorbeeld van. Met een polarisatiefilter zorg je ervoor dat de reflectie van de oppervlakte van het water verwijderd wordt (of verminderd) waardoor het water donkerder wordt en je bijvoorbeeld beter de rotsen kan zien.
De reflectie van de lucht voorkomt dat je goed naar de vissen kan kijken. Het polarisatiefilter vermindert deze reflectie. Wat een verschil hè?
Niet alleen glas, maar ook bij andere glanzende objecten verminder je de reflectie, zoals bij het reclamebord op deze foto.
Wanneer gebruik je een polarisatiefilter?
Het beste effect in de ideale omstandigheden
Het effect van een polarisatiefilter is het best zichtbaar in ideale omstandigheden; mooie blauwe lucht of heel helder water en de zon op de ‘juiste’ positie. Is de hemel niet strak blauw, dan is het effect ook minder zichtbaar. Net zoals dat je door troebel water minder goed kijkt dan door helder water.
Gedurende de dag wisselt het effect ook, omdat de zon onder een andere hoek staat. In het voorbeeld hieronder zie je dat het effect aan het eind van de ochtend een positief effect had (de kleuren waren een stuk feller en je zag de mooie kleuren van het rif), maar aan eind van de middag was dit effect niet meer te verkrijgen. Er zijn diverse ‘vuistregeltjes’ maar daar zijn tegelijkertijd ook weer vele uitzonderingen op. De ervaring leert dat het vooral een kwestie van goed kijken, vergelijken en veel oefenen is!