Paddestoelen zijn een geliefd onderwerp om te fotograferen in de herfst. Juist omdat er ook zo ontzettend veel verschillende soorten zijn, kun je je helemaal uitleven en mooie plaatjes maken. In dit artikel lees je 15 tips voor het fotograferen van paddestoelen!
1. Neem de tijd
Het fijne van het fotograferen van paddestoelen is dat je niet bang hoeft te zijn dat ze ineens weglopen (of dat er een kabouter uit komt ;)). Neem daarom rustig de tijd bij het kiezen van de juiste instellingen, het bepalen van het standpunt, de compositie, etc. Maar ook is het belangrijk om de tijd te nemen als je door bijvoorbeeld het bos loopt om de mooiste exemplaren te vinden. Loop rustig en ga eventueel iets van het pad af. Let natuurlijk ook op of je geen andere paddestoelen plat trapt, soms zijn ze namelijk heel klein.

De koning onder de paddestoelen: de rood-met-witte-stippen vliegenzwam

Sommige paddestoelen zijn niet groter dan je duim. Je moet dus goed kijken om ze te vinden!

Neem de tijd om de mooiste paddestoelen te vinden.

Omdat er zoveel verschillende paddestoelen zijn, zijn de mogelijkheden vaak eindeloos

Hoe groter de paddestoel, hoe sneller deze opvalt natuurlijk.
2. Fotografeer paddestoelen met weinig scherptediepte
Een paddestoelenfoto met daarbij veel takjes, blaadjes, gras, etc kan al snel onrustig worden wanneer alles scherp is. Een wazige achtergrond in de foto (of voorgrond), waarbij de paddestoel scherp is, maakt de foto vaak rustiger. Fotografeer voor een wazige achtergrond daarom met weinig scherptediepte. De plaatst waar de paddestoel groeit moet zich hier natuurlijk wel voor lenen.

De foto is gemaakt met een groot diafragma maar toch is de foto erg druk door alle grassprieten die om de paddestoel groeien.

De foto krijgt eerder een wazige achtergrond wanneer de afstand tussen de paddestoelen en de achtergrond groot is.
3. Fotografeer laag bij de grond
Voor het mooiste effect fotografeer je paddestoelen meestal laag bij de grond. Door te fotograferen met een kikkerperspectief creëer je bovendien sneller diepte in de foto en zal de achtergrond bovendien eerder wazig worden, omdat de afstand tussen het paddestoel en de achtergrond wordt vergroot.

Door het gekozen standpunt is de foto vrij druk. De aandacht gaat niet direct of duidelijk naar de paddestoelen toe.

Door het lagere standpunt en het inzoomen/dichterbij komen wordt de achtergrond waziger. Je ziet nu mooi de vorm en de stapeling van de paddestoelen.

Mooie bokehbollen achter deze kleine paddestoel. Als het standpunt niet zo laag was geweest, dan had je bokeh-effect niet gehad.

De porseleinzwam groeit niet op de grond, maar juist op aan een boom! Deze paddestoel is daarom heel mooi van onderaf te fotograferen.

Close-up van een porseleinzwam
4. Neem een vuilniszak/plastic tas mee
Ga je op pad om paddestoelen te fotograferen? Dan kan het handig zijn om een vuilniszak in je fototas te stoppen. Gebruik deze om op te zitten of te liggen, zodat je kleding niet gelijk vies wordt. Zelf neem ik ook nog altijd een gewone plastic tas mee, waarin ik naderhand de vuile/vochtige vuilniszak weer opberg, zodat de binnenkant van mijn cameratas niet vies wordt.
5. Gebruik LiveView bij het fotograferen van paddestoelen
Wanneer je laag bij de grond wilt fotograferen, kan het soms lastig zijn om nog door de zoeker te kijken en zo een goede compositie bepalen. In zo’n geval is het handig als jouw camera een kantelbaar beeldscherm heeft. Zo kun jij een hoger standpunt houden, maar zie je toch op de achterkant van jouw camera wat je fotografeert. Bij je spiegelreflexcamera zet je hiervoor LiveView aan.

Kleine paddestoelen met een paarse hoed.
6. Fotografeer van dichtbij en/of met zoom
Kom dichtbij of zoom in om de paddestoel groot in beeld te brengen. Op die manier kun je de vorm en eigenschappen van de paddestoel goed vastleggen.
Met een macro-objectief fotografeer je een paddestoel van heel dichtbij. Zo kun je zelfs de kleinste details vastleggen, zoals de witte stippen op de rood-met-witte-stippen paddestoel of de lamellen aan de onderkant van de hoed van de paddestoel.
Heb je geen macro-objectief? Probeer dan de macrostand van je compactcamera eens. Doordat de bouw van het objectief anders is, kun je hiermee vaak dichterbij het onderwerp komen dan met het objectief van je systeemcamera of spiegelreflexcamera.

Voor de vliegenzwam (rood met witte stippen) heb je meestal geen macrolens nodig. Voor dit kleine paddestoeltje is een macro-objectief wel aan te raden.

Met een macro-objectief kun je goed inzoomen op de details.

Kies voor een detailfoto de mooiste kant uit. Zonder beschadiging, takjes, aarde, etc.

Er zijn zoveel verschillende paddestoelen. Probeer van elk soort een uniek detail te vinden en dit in de foto vast te leggen.
7. Kies de juiste hoek/kant
Soms is een paddestoel een beetje beschadigd, bijvoorbeeld door een takje, insecten of iets anders. Deze beschading kan als storend overkomen in de foto. Kijk daarom of je de beschadiging buiten beeld kunt laten door deze vanuit een andere hoek te fotograferen of op een andere plek in de foto zet, waardoor deze minder opvalt. Vergeet bij het bepalen van je standpunt niet om de achtergrond ook in de gaten te houden.

Bepaal heel bewust vanuit welke hoek en hoogte je de paddestoel op de foto zet. Het scheurtje in de hoed van de paddestoel van rechts minder op dan links, maar ook is links de achtergrond rustiger. De aandacht gaat nu meer naar de paddestoel toe.
8. Haal storende takjes, sprietjes of blaadjes weg
Wanneer je het standpunt en de compositie hebt bepaald, kijk dan goed naar alle elementen in het beeld. Zijn er bijvoorbeeld nog takjes, sprietjes of blaadjes op de grond of in de buurt van de paddestoel die net teveel aandacht trekken in de foto? Haal deze dan voorzichtig weg of draai een blaadje bijvoorbeeld om.

Een beetje tuinieren mag best! Zonder de grassprietjes is de foto veel beter.

Kijk goed naar alle elementen in het beeld. Misschien staat er niets voor de paddestoel, maar zijn er in beeld toch nog andere zaken die de aandacht trekken.

Zonder het takje rechts is de foto rustiger.
9. Pas eventueel de witbalans aan
Merk je dat de foto’s te koel van kleur zijn? Zet dan je witbalansinstelling bijvoorbeeld op bewolkt of met flitslicht (ook al flits je niet).

Wanneer de automatische witbalansinstelling de foto te koel maakt (zoals links), kies dan voor bewolkt of flitslicht. De kleuren zijn rechts nu meer natuurgetrouw.

Een koele witbalans is niet per definitie fout. Soms geeft het juist een fijne sfeer in de foto, zoals links het geval is.
10. Speel met (tegen)licht bij paddestoelen fotograferen
Het licht is een ontzettend belangrijke factor voor het eindresultaat. Op een bewolkte dag krijg je een heel ander resultaat dan bij zonlicht. Het is geheel afhankelijk van de situatie welk licht het mooiste is bij welke paddestoel. Schijnt het zonlicht recht op de paddestoel, dan kun je al snel een donkere omgeving krijgen. In zo’n geval vind ik het vaak mooier om te spelen met tegenlicht, waardoor de omgeving sprankelender wordt.
Staat de zon laag en is de grond of omgeving nat? Grote kans dat je dan ook mooie bokehbollen op de achtergrond krijgt!

Het is dezelfde paddestoel die je in beide foto’s ziet. Links is er met het zonlicht mee gefotografeerd, rechts is er sprake van tegenlicht. Het direct zonlicht op de paddestoel maakt de omgeving donker (links), terwijl bij het tegenlicht de achtergrond een stuk sprankelender is (rechts).

Het licht heeft een belangrijke invloed op de sfeer en het eindresultaat.

Wees niet bang om met het licht te experimenteren.

Kijk ook goed naar het licht op de paddestoel zelf. Een verandering van licht zorgt voor een andere balans in de foto.

Een porseleinzwam is op sommige plekken lichtdoorlaten. Door met tegenlicht te fotograferen (al dan niet van een bewolkte lucht) krijg je zo een mooi licht schijnsel in de hoed van de paddestoel.
11. Reflectiescherm van papier/aluminiumfolie
Is de voorkant van de paddestoel iets donkerder dan je zou willen? Deze maak je heel simpel wat lichter door een wit papiertje als reflectiescherm te gebruiken. Vooral als je fotografeert met tegenlicht werkt dit goed. In onderstaande voorbeeld had ik een puzzelboekje in mijn tas zitten en dit bleek precies te zijn wat ik nodig had. Het voordeel van een boekje is dat je deze open kunt zetten en dat deze dan blijft staan, waardoor je het dus niet vast hoeft te houden.
Is de reflectie te weinig? Gebruik dan bijvoorbeeld aluminiumfolie in plaats van papier. Pas wel op dat bij tegenlicht de reflectie nu juist niet te heftig wordt. Uiteraard kun je ook je ‘gewone’ reflectiescherm meenemen, maar het onderwerp is vaak klein en dan is een papiertje of stuk aluminiumfolie vaak handzamer dan een heel reflectiescherm, tenzij je bijvoorbeeld een klein opvouwbaar reflectiescherm hebt .

Door het tegenlicht is de voorkant van de grootste paddestoel ietswat donker.

Door een wit papiertje (in dit geval: een puzzelboekje) als reflectiescherm te gebruiken, werd de voorkant direct een stuk lichter.

Door het goudgekleurde reflectiescherm kreeg de foto een hele ander sfeer.
12. Gebruik geen popup-flitser bij het fotograferen van paddestoelen
Zet je flitser uit bij het fotograferen van paddestoelen. Vooral de directe flits van de popup-flitser geeft vaak een onnatuurlijk effect aan de foto door de harde schaduwen. Heb je te weinig licht? Kies er dan voor om te fotograferen met een langere sluitertijd (eventueel met laag statief) of verhoog je ISO-waarde. Heb je een externe flitser? Dan kun je wel experimenteren door bijvoorbeeld van de zijkant te flitsen.
13. Statief is meestal geen vereiste
Een statief is naar mijn idee alleen handig als je er ook heel laag bij de grond mee kunt komen, anders is het vooral iets wat je onnodig meesjouwt. Veel statieven hebben een minimale hoogte van 30-40cm en dat is vaak te hoog als je kleine paddestoelen fotografeert. Er zijn statieven welke wel heel laag kunnen, maar dit zijn vaak speciale modellen waarbij het prijskaartje ook hoger is.
Zelf geef ik de voorkeur om uit de hand te fotograferen, waarbij ik eventueel gewoon op de grond lig. Een tussenoplossing die ik wel eens heb gebruikt voor een stabielere houding is een pittenzak. Hierop liet ik het objectief rusten, zodat ik de camera minder stevig vast moest houden vanuit de rare/liggende positie. Een bolletjes statief kan hierbij ook een optie zijn, mits het objectief hiervoor niet te zwaar is.

Holy moly! Dit zijn wel heeeeel veel paddestoelen bij elkaar!
14. Paddenstoelen zijn er eerder dan je denkt, maar kunnen ook snel weer verdwenen zijn
Je hoeft niet wachten tot de blaadjes aan de bomen geel en oranje worden om paddestoelen te fotograferen. Ook in september kun je al vele mooie exemplaren tegenkomen in het bos. Houd je ogen dus goed open!
Let erop dat de paddestoelen uit de grond schieten wanneer het na een periode van regen weer even droog is. Paddestoelen houden nu eenmaal van een vochtige omgeving en groeien dan heel snel. Na een periode van droogte en mooi herfstweer, zul je niet heel veel paddestoelen meer vinden of zijn ze al weer over hun hoogtepunt heen.

Na een natte periode schieten de paddestoelen de grond uit.
Soms zijn de paddestoelen maar een heel kort moment mooi. Dit kan variëren van een dag tot een paar uur. Zie je een mooi exemplaar? Haal dan direct de camera erbij. Morgen is-ie misschien al weg!

Het moment dat de paddestoel op z’n mooist is duurt soms maar heel kort. De foto links maakte ik om 11uur ’s ochtends. Rechts zie je dezelfde paddestoelen slechts twee uur later. De mooie rand van de paddestoelen waren al helemaal omgekruld.
15. Breek de regels en wees creatief
Uitzonderingen bevestigen de regel. Gebruik bovenstaande tips als richtlijn of hulpmiddel bij het fotograferen van paddestoelen, maar wees niet bang om de regels te breken. Laat je creativiteit stromen bij het maken van die nét iets andere, gave foto!

Wees niet bang om nieuwe dingen uit te proberen om creatieve foto’s te maken

Na een koude nacht waren deze paddestoelen bedenkt met een klein laagje ijs
Hee Laura,
Hele mooie plaatjes die je maakte maar……..
Door de paddestoelen zo te isoleren van hun biotoop, of sterker nog hun habitat doe je
juist die leefomgeving te kort waarin ze gedijen, door die niet te laten zien.
Tja, onrustig, maar zo kan de natuur er nu eenmaal uitzien.
Graag zou ik je een paar foto’s van me sturen, ook voor feedback, maar ik zou niet weten hoe dat moet.
Hoi Ad, met tuinieren bedoel ik niet dat je grondig te werk moet gaan. Als je een paar sprietjes weghaalt of een blaadje verplaatst, denk ik niet dat erg schadelijk is voor de paddestoel. Voor feedback op foto’s, lees even de faq.
Het is maar wat je intentie is, Ad. Gaat het om de esthetiek of om het nauwkeurig vastleggen van een stukje natuur met al haar facetten? Die twee benaderingen zijn onvergelijkbaar, niet beter of slechter, en hebben elk hun eigen bestaansrecht.
ik maak zelf graag foto van paddenstoelen, jouw tips zijn zeer welkom en geeft weer nieuwe inspiratie dank je wel.
Zelf zou ik het fijn vinden als foto’s zijn voorzien van enige kenmerken, zoals sluitertijd, diafragma, gekozen gevoeligheid (iso), witbalans etc. Is dat doenlijk?
Hoi Hans, het schrijven van het artikel en de foto’s bij elkaar verzamelen kost al ontzettend veel tijd. Als ik dat er ook nog allemaal bij zou zetten, dan kost me dat een paar uur extra. Maar het goede nieuws: in mijn boek Reisfotografie staat bij alle foto’s de instellingen waarmee de foto’s gemaakt zijn (diafragma, sluitertijd, ISO, lens). Met bijna 600 foto’s genoeg te zien ;)
Hoi Laura mooie tips maar als je een puzelboekje gebruikt waar laat je die dan ten opzichte van de paddestoel.?
Net buiten beeld :)
Fantastisch artikel,vol goede tips, bedankt! Ik heb pas een Manfrotto Action statief aangeschaft (66,-) met omkeerbare middenzuil. Ideaal voor laag-bij-de-grond werk, zoals paddenstoelen.
ik moet nog beginnen heb hier al van geleert moet nog even wachten dat ik een macro lens ga aanschaffen weet nog niet welke heb een nicon 7000 tips zijn welkom
Bedankt voor de tips kan weer van alles uit proberen.
Laura,
Wellicht een tip! Niet bij iedereen zal bekend zijn dat je met je I-phone prachtige foto’s kunt maken.
De onderkant van een paddestoel fotograferen gaat heel goed met je I-phone.
Kies de “selfie-zijde van het apparaat en maak een foto van de lamellen van een paddestoel.
Klopt helemaal! Het is alleen zo jammer dat de selfie-camera vaak zo’n belabberde kwaliteit heeft… (de andere camera is wel beter)
Hey Laura , hele goeie tips hoor ! Een goeie blog hoor !
Ook ik heb mij een 100mm macro lens aangekocht , en ik heb hele mooie paddestoelen gefotografeerd in de maand oktober ’16. Ik heb ook zoveel mogelijk mij bijna op de grond gelegd om mooie foto’s en de details te kunnen fotograferen met mijn toestel een Canon 760D. Ook heb ik alles manueel scherpgezet om daarna mooie foto’s te kunnen nemen.
Groetjes,
Francis
Ik was gisteren ook aan het “tuinieren” bij de paddenstoelen. Het komt voor dat er bovenop de hoed ook wat ‘rommel’ ligt. Ik neem dat dan weg met een takje dat in de buurt ligt. Ik hou mijn handen liefst proper.
Tot slot, ben ik een taalpurist? Uiteraard begrijpt iedereen dat het artikel over paddeNstoelen gaat. De 10 voor taal quiz van Robert Long in Vlaanderen indachtig…
Hoi Marco,
PaddeNstoel is inderdaad de officiële spelling maar volgens Onze Taal en het Witte boekje mag paddestoel ook. Kijk maar. :) Het is een bewuste keuze om het zo te schrijven…
Hallo Laura,
Ik volg nog maar kort, maar je uitleg vind ik heel duidelijk. De tips zijn ook erg handig. Nu heb ik al veel paddestoelen vastgelegd en gebruik mijn kantelbare scherm dan ook heel veel. Maar heb je die niet kan ik iedereen een hoekzoeker aanraden. En dit hoeft echt niet een dure te zijn. Voor 30/40 euro heb je al een prima hoekzoeker.
dank je wel voor de leuke tips ze maken het verschil
dank je wel
Welk onerwerp heb je voor de maand november? Graag zou ik ook eens een foto willen doorsturen, maar het lukt mij niet.
Het onderwerp van de challenge van november komt 1 november online :)
Mooie foto’s en goede tips, maar wat is een goede lens om dit te fotografen. Zit te denken aan een macro 100 mm of is dat al weer te geweldig.
Met een 100mm macro kun je deze paddestoelen van dichtbij fotograferen. Ook kleine exemplaren breng je dan groot in beeld. Maar je fotografeert grotere paddestoelen vaak ook prima met bijvoorbeeld een 50mm objectief.
Paddestoelen zijn het hele jaar aanwezig. Als je ze maar ziet.
één tip mis ik, Neem een spiegel(tje) mee! dan kan je de onderkant ook fotograferen
Je weet zelfs lelijke paddenstoelen te vangen in een mooi plaatje. Geweldig!
Goeie tips bedankt
Uitstekende uitleg
Leuke tips, vooral die van dat folie ivm tegenlicht. Het statief probleem heb ik niet zo erg, Ik hoef ook niet op de grond te gaan liggen (niet altijd raadzaam na een nevelige nacht!) want mijn Lumix FZ 200 met kantelbaar scherm is voor mij echt de perfecte oplossing! Ik ben benieuw naar de webinar van a.s. donderdag.
Dank je wel voor je tips, sommige heb ik al zelf ontdekt door zestig jaar ervaring, maar een andere
zienswijze geeft toch heel onverwachte resultaten.
Inderdaad, je raakt niet uit-geleerd, prachtig!
Goede tips Laura! Over een statief. Dat is inderdaad zwaar, onhandig en meestal door de hoogte, onbruikbaar.
Gebruik zelf een minitripod. Dat kleine opvouwbare statiefje zit standaard in mijn fototas en is in situaties als deze perfect!
Hoi Laura,Bedank voor weer elke keer van die fijne en handige tips
ik heb een hoop tips uitgeprobeerd, pas twee jaartje bezig met fotografie
vind elke keer weer jou tips fijn om te lezen en ben er erg blij mee
Voor het eerst mee gedaan aan de foto uitdaging. Ik vond het heerlijk om met een opdracht te werken
en inderdaad keuzes maken is heel moeilijk
mvrgr Thea Luthart
Mooie foto’s! En bedankt voor de geweldige tips!
Bedankt voor de mooie en praktische tips. Ik ga ze zeker in praktijk brengen
zeer goede tips. Dank je wel
Een pittenzak is ook handig om de camera op te zetten. Zo’n zak is vormbaar, zodat je de camera goed kan positioneren. Handig is dan het gebruik van een afstandsbediening, of een tijd opname.
Dag Laura ,
Wat een heerlijk blog om te lezen, zelf fotografeer ik graag en al meerdere jaren.
Is het mogelijk mij de nieuwsbrief toe te sturen, nu wordt dit af en toe…gedaan door een vriend van mij.
Alvast hartelijk dank!
Vriendelijke groet van,
Hanneke Beumer
Hoi Hanneke, op deze site vind je verschillende plekken op je aan te melden voor de nieuwsbrief ;)
Handige tips! Ik ben 2 weken geleden wat bosfoto’s gaan trekken maar helaas was het vrij droog weer en waren er maar weinig paddestoelen. Ik ga deze tips zeker gebruiken als ik binnenkort eens terug ga!
Zoals we al van je gewend zijn weer praktische tips op een heldere manier gebracht. Dank daarvoor. Ik ga er zeker nog op uit om in de buurt paddestoelen te scoren.
Nog een aanvulling op het verhaaltje over het statief:
Bij sommige statieven is het mogelijk om de kop aan de onderkant van de middenzuil te bevestigen waardoor men dan toch laag bij de grond kan komen.
Erg handige tips….had deze goed kunnen gebruiken tijdens mijn wandeling afgelopen weekend in een van de mooie parken in Helsinki. Heb daar veel paddestoelen op de foto gezet waarbij ik ook tegen de situaties aanliep die nu in deze tips aangehaald worden…Volgende week nieuwe kansen waarbij ik deze zeker in praktijk probeer te brengen.
vond het heel interssant hoor Laura bedankt voor de tips hoor
Zeer goede uiteenzetting. Leerrijk !
.
Dank voor de fijne toelichting en bedankt voor de tipgeving
mooie foto`s ik wil dat ook wel leren.
ik heb zelf een canon eos 1100D
Geweldige tips daar kan ik veel mee doen dank daar voor
zeer goede tips !