8 tips voor het fotograferen van de herfst

De herfst is een prachtige periode om met je camera op stap te gaan. Langzaam veranderen de kleuren van de bomen en paddestoelen schieten uit de grond. In dit artikel geef ik je acht tips voor mooie herfstfoto’s.

1. Zorg dat je door de bomen het bos nog ziet!

Het is heerlijk om in de herfst door het bos te wandelen. Ik geniet enorm van alle mooie kleuren en vormen. Het is alleen wel een valkuil om op dat moment zoveel mogelijk van de omgeving op de foto te willen zetten. Daardoor zie je soms door de bomen het bos niet meer. Het beeld wordt dan erg druk door een chaos aan boomstammen, takken en bladeren. Je ogen missen een duidelijk rustpunt. Ga daarom bij herfstfotografie in het bos op zoek naar een compositie die het beeld rustiger maakt. Let op lijnen en vormen, je standpunt of gebruik een pad in het bos om rust in de compositie te krijgen. Een uitdaging die je echt niet moet onderschatten!

De foto is druk en onrustig. Je ziet door de bomen het bos niet meer.

Deze foto is een stuk rustiger, omdat er veel ruimte tussen de bomen zit en het vrij leeg is op de grond.

Een simpele tip om meer rust in de foto te krijgen is door in het bos lanen of paden te fotograferen.

De kleur van de herfstbladeren komt goed naar voren tegen de blauwe lucht. Door te fotograferen met een kikkerperspectief, worden onrustige elementen buiten beeld gehouden.

2. Verander de witbalans voor warme kleuren in de herfstfoto

In de herfst zijn er veel warme kleuren. Dit kan de automatische witbalans-instelling van de camera in de war brengen. In plaats van de warme tinten lijkt de foto dan juist te koel.

Daarom is bij herfstfotografie de witbalans belangrijk. Een goed ingestelde witbalans zorgt voor natuurgetrouwe kleuren. Verschillende lichtbronnen geven een andere ‘kleur’ licht. Zo heeft de zon een andere ‘kleur’ licht dan een gloeilamp of een tl-lamp. Daarnaast kan ook de kleur van het licht buiten gedurende de dag veranderen, omdat het eerst bewolkt is en later weer zonnig. Onze hersenen corrigeren het beeld dat wij zien constant, zodat wij overal de juiste kleuren zien.

Je camera probeert hetzelfde. En hoewel het toestel er meestal goed in slaagt om de kleur van het licht in te schatten, heeft hij daar in het bos vaak veel moeite mee door al die warme tinten. Daar corrigeert de camera dan voor en daardoor wordt de foto dus te blauw of te groen. Door de witbalans van je camera in te stellen op bijvoorbeeld daglicht of bewolkt komen de warme kleuren weer terug in de herfstfoto’s. Als je fotografeert in RAW, dan kun je de witbalans zonder kwaliteitsverlies achteraf nog aanpassen in een fotobewerkingsprogramma.

Lees ook het artikel over hoe je de herfstkleuren het mooist in beeld brengt voor nog meer tips.

De foto is een beetje blauw-groenig. De foto rechts is gemaakt met de witbalans op bewolkt. Het beeld is hierdoor warmer van kleur.

De herfstbladeren vormen een mooi kleurenpalet van geel, oranje en rood in deze foto! Hier staat de witbalans goed ingesteld.

3. Vergeet je statief niet mee te nemen bij herfstfotografie in het bos

In een redelijk dicht begroeid bos is het op een bewolkte dag relatief ‘donker’. Er is dan weinig licht, waardoor de sluitertijd vaak te lang wordt om uit de hand te fotograferen. Het is dan fijn als je je camera op een statief kunt zetten. Met een statief kun je fotograferen met een langere sluitertijd. Je hoeft dus je ISO-waarde niet te verhogen en je krijgt daarom minder ruis in de foto.

ISO 1250, f/7.1, 1/60s op een bewolkte dag.
Als je een statief bij je hebt, hoef je niet zo’n hoge ISO-waarde te gebruiken.

4. Favoriet in de herfst: paddestoelen

Een geliefd onderwerp om te fotograferen in de herfst zijn paddestoelen. Je vindt ze niet alleen in het bos, ook in het park of gewoon bij het grasveldje vlakbij je huis.

Als je paddestoelen gaat fotograferen, kies dan een laag standpunt (kikkerperspectief). Zo krijg je vaak de mooiste, rustigste achtergrond. Kom vooral ook dichterbij en zoom in, zodat je de vormen goed ziet. Hoe kleiner de scherptediepte is, hoe groter de kans op mooie bokeh-bollen in de achtergrond.

Ook al is er gefotografeerd met een groot diafragma, door het gekozen standpunt is de foto erg druk. De paddestoelen vallen niet goed op.

Het lagere standpunt vergroot de afstand tussen de paddestoelen en de achtergrond. Bij hetzelfde diafragma wordt de achtergrond dan waziger.

Je ziet nu de vormen van de paddestoelen en de lamellen beter omdat je dichterbij bent.

Heb je een macro-objectief? Dan kun je de paddestoelen nog gedetailleerder fotograferen! Lees vooral ook het artikel met meer tips voor het fotograferen van paddestoelen.

Met een macro-objectief kun je nóg dichterbij komen en de paddestoelen nog gedetailleerder fotograferen.

Paddestoelen zijn natuurlijk een geliefd onderwerp in de herfst voor fotografen.

5. Herfstfoto’s: fotografeer veel details

Waar denk je aan bij de herfst? De meeste mensen noemen als eerste de herfstkleuren en paddestoelen. Maar er zijn nog veel meer interessante herfstdetails. Denk aan kastanjes, beukennootjes, eikeltjes en meer. Of fotografeer niet de hele boom, maar zoom juist in op één herfstblad. Je kunt er voor jezelf ook een leuke opdracht van maken. Hoeveel verschillende soorten herfstdetails lukt het je om in één uur of middag te fotograferen?

Rode besjes in de herfst

Eikeltjes aan de eikenboom

Detailfoto van de herfstbladeren

I love autumn! Creatief met blaadjes.

Close-up van een herfstblad

6. Neem een plastictas of vuilniszak mee als je gaat fotograferen

Om paddestoelen laag bij de grond te fotograferen, moet je misschien wel plat op je buik gaan liggen of knielen in de modder. Neem daarom een plastic tas of een vuilniszak mee, zodat je daarop kunt gaan zitten/liggen/knielen. Zo houd je je broek en je jas schoon. Als jouw camera een kantelbaar scherm heeft, dan hoef je niet zelf op de grond te gaan liggen. Houd de camera dan laag bij de grond en draai het scherm zo dat je met LiveView / op het beeldscherm ziet wat je fotografeert.

De koning onder de paddestoelen: de vliegenzwam.

Maak het beeld abstracter door in te zoomen op de details. Voor deze foto heb je wel een macrolens nodig.

7. De herfst is overal, niet alleen in het bos

Hoewel de eerste tip in dit artikel over het bos gaat, hoef je echt niet naar het bos om de herfst te fotograferen. De mooie herfstkleuren vind je overal! Misschien wel de boom in je eigen straat, de plantjes in de tuin, of misschien is de klimop van de buren wel mooi rood gekleurd?

Kijk in je directe omgeving waar je de herfstkleuren duidelijk ziet. Zoom in om storende elementen buiten beeld te houden en zo echt de aandacht te leggen op de herfstkleuren. Deze foto maakte ik op honderd meter van mijn huis, midden in een woonwijk.

Mooi he?

Onze hond JJ tussen de herfstblaadjes. Hier is ze 9 weken oud. Gefotografeerd in onze voortuin.

8. Ieder weertype is geschikt om de herfst te fotograferen (dus ga er op uit!)

Een heel belangrijke laatste tip: wacht niet te lang om er met je camera op uit te gaan. Je wilt niet dat een onverwachte herfststorm alle bladeren uit de bomen waait en het bos ineens kaal is. Bovendien is ieder weertype geschikt om in de herfst te fotograferen. Laat het ‘slechte’ weer dus geen excuus zijn. Eerlijk is eerlijk; ik heb me daar vaak genoeg schuldig aan gemaakt. Omdat ik dacht ‘nu is het zo grijs buiten, dan kan ik vast geen mooie foto’s maken?!‘. Maar geloof me, elk weertype heeft zijn voor- en nadelen voor herfstfoto’s. De zon is mooi als je wilt spelen met tegenlicht bij details, maar kan tegelijkertijd ook zorgen dat er veel harde schaduwen in het bos zijn, waardoor de sfeer niet goed vastgelegd kan worden. Dan heb je soms juist liever een bewolkte dag. Fotografeer je in de mist, dan geeft dat een prachtige dieptewerking in het bos. En heb je een combinatie van mist en zonlicht, dan word je misschien wel getrakteerd op prachtige lichtbundels.

Ieder weertype is geschikt voor herfstfotografie. Ook als het een grauwe, bewolkte dag is.

Mistig? Blijf dan niet thuis met het idee dat dit geen mooie foto’s oplevert. Mist in het bos is juist heel fotogeniek, omdat het voor een mooie dieptewerking zorgt.

Prachtige lichtstralen in het Speulderbos (een van de meest fotogenieke bossen van Nederland).

Deze foto is gemaakt terwijl het lichtjes regende. Dat levert toch nog een mooi sfeervol plaatje op he?