De beeldverhouding van een spiegelreflexcamera is 2:3. Wanneer je in de nabewerking nog een uitsnede wilt maken van een foto (het zogenaamde ‘croppen‘) dan is het aan te raden om dit te doen met een vaste beeldverhouding. Op die manier worden foto’s ook afgedrukt in de normale fotoformaten en passen foto’s mooi in fotolijsten. Het behouden van een vaste standaardbeeldverhouding is gelukkig heel gemakkelijk in Lightroom.

Uitsnede maken in Lightroom

Voor het maken van een uitsnede ga je in Lightroom naar de Ontwikkel module (sneltoets R) en klik je op het meest linkse icoontje onder het histogram. Er verschijnen nu randen om de foto en door hieraan te trekken en de foto te slepen kun je de uitsnede aanpassen. Bij dubbel klikken op de uitsnede of wanneer je de ‘Gereed’ knop onderin beeld gebruikt, wordt deze uitsnede gemaakt.

Lightroom Croppen in Ontwikkelmodule

Het grote voordeel van Lightroom t.o.v. bijvoorbeeld Photoshop is dat je de uitsnede ten alle tijden nog kunt aanpassen! Bij Photoshop gooi je de afgeknipte randen ook letterlijk weg en je kunt dit alleen nog maar ongedaan maken als je ook de bewerkingen na het croppen ongedaan maakt. Bij Lightroom maakt het niet uit of je nog aan schuifjes hebt getrokken na het maken van een andere uitsnede, want je kunt gewoon terug naar de crop module om dit weer te wijzigen.

Vrije uitsnede maken

Op het moment dat het slotje wat bij de cropmodule links open staat, kun je een vrije uitsnede maken. Dit geeft dan een afwijkend beeldformaat en kan problemen geven als je de foto later wilt afdrukken voor in een lijstje, omdat de foto ook kleiner afgedrukt wordt.

Uitsnede maken met vaste beeldverhouding

Voor het maken vane en uitsnede met een vaste beeldverhouding, zorg je dat het slotje dat ernaast staat gesloten is. De crop die je maakt zal dan ten alle tijden in die ingestelde beeldverhouding zijn. Er zal eerst naast het slotje ‘Origineel’ staan. Dit betekent dat dan de beeldverhouding van je sensor wordt aangehouden. Wanneer je een vrije uitsnede maakt, dan zal er ‘Aangepast’ komen te staan. Door te klikken op ‘Origineel’ of ‘Aangepast’, kun je ook kiezen voor vaste beeldverhoudingen, zoals 2:3 (dit staat er dan als 2×3) of vierkant (1×1).

Lightroom Crop met aangepaste beeldverhouding

Lightroom Croppen in originele beeldverhouding

Lightroom: Crop vierkant maken

Is de originele beeldverhouding hetzelfde als 2:3?

Nee, in de regel is ‘Origineel’ nét niet hetzelfde als 2:3. Uit mijn Nikon D700 komen namelijk foto’s van 4256 pixels breed en 2832 pixels hoog. Bij een exacte 2:3 beeldverhouding, zou de breedte 2832 : 2 * 3 = 4248 pixels moeten zijn. Dat betekent dat op dit formaat er eigenlijk 8 pixels teveel zijn voor een precieze 2:3 fotoafdruk, waardoor deze 8 pixels niet afgedrukt worden. Deze 8 pixels zijn echter slechts 0,2% van de gehele lengte en daarmee verwaarloosbaar; het valt echt niet op dat er aan elke kant 4 pixels missen tenzij je de foto héél krap kadert. Het is daarom ook geen probleem als je de beeldverhouding in LR met het slotje vast zet op ‘Origineel’. Heeft jouw camera een andere standaardbeeldverhouding (bijvoorbeeld 3:4 van een compactcamera) of heb je de uitsnede toch heel krap gekaderd, dan kun je overwegen de uitsnede aan te passen naar 2:3. Het krap kaderen van een foto zou ik overigens sowieso nooit aanraden, want wanneer een foto achter een passe-partout geplaatst wordt, verlies je altijd enkele millimeters van de foto.

Crop kantelen om horizon recht te zetten

Je kunt een foto tot 45 graden kantelen in Lightroom door in de cropmodule met je muis net buiten de foto te staan. De muisaanwijzer verandert nu in een boogje met aan weerszijde twee pijltjes. Houdt je muis vervolgens ingedrukt en draai de foto. Tijdens het kantelen verschijnt er ook een raster boven de foto welke erg handig is als je bijvoorbeeld foto’s met een scheve horizon wilt rechtzetten.

Lightroom: crop kantelen

Van een liggende foto een staande foto maken en andersom.

Het kantelen van de foto kan maar tot 45 graden en deze functie kun je dus niet gebruiken om van een liggende (landscape) foto een staande uitsnede (portrait) te maken. Wanneer je dat wilt doen, gebruik je de sneltoets X of klik je op ‘Uitsnijdkader’ gereedschap en trek je vervolgens over de foto de gewenste (staande) uitsnede. Simple as that!

Lightroom Crop Staand maken