Op mijn prijslijst staat een rubriek ‘kleine afdrukken’. Dit gaat om fotoafdrukken van het formaat 10x15cm, 13x19cm en 15x22cm. De prijs voor deze afdrukken is bij mij bij elk formaat hetzelfde, terwijl de meeste fotografen verschillende prijzen voor deze verschillende formaten rekenen. In dit artikel geef ik de argumenten waarom ik het “anders” doe en de prijzen van kleine fotoafdrukken vergelijkbaar zijn met de prijzen van T-shirts!
Voordat ik mijn motivatie vertel voor deze prijsstrategie, wil ik eerst iets over verkoopprijzen in het algemeen vertellen. Geen ingewikkelde regels of theorieën – economie was niet mijn favoriete vak op de middelbare school. Gewoon wat observaties van willekeurige producten om mij heen en een flinke lading logic sense.
In mijn ogen gaat het zo; de verkoopprijs van een willekeurig product wordt meestal op basis van drie factoren bepaald:
- De kostprijs van het materiaal van het product
- De arbeidstijd om het product te maken
- De luxe/het merk dat aan het product gekoppeld zit
1. Kostprijs
De kostprijs van het materiaal dat nodig is om het product te maken, bepaalt (vaak voor een belangrijk deel) de verkoopprijs. Hierbij geldt: hoe hoger de kostprijs, hoe hoger de verkooprijs. Een T-shirt gemaakt van zijde is om die reden duurder dan een katoenen T-shirt, omdat de kostprijs van het materiaal hoger ligt bij zijde dan bij katoen. Logisch toch?
2. Arbeidstijd
Ten tweede speelt de arbeidstijd mee; de tijd die het kost om het product te maken. Stel je voor dat je een kleermaker vraagt om twee T-shirts te maken. Bij het eerste shirt pakt de kleermaker een willekeurig patroon voor jouw maat, knipt de stof, stikt het met de naaimachine aan elkaar en klaar is het shirt. Voor het tweede shirt wordt echter eerst zorgvuldig jouw maat opgemeten, het patroon wordt op maat gemaakt, dezelfde stof wordt geknipt en daarna met de hand in elkaar gestikt. Het is duidelijk dat het tweede shirt veel meer arbeidstijd vraagt dan het eerste en dat deze daarom een hogere verkooprijs heeft. Dat terwijl het gebruikte materiaal (en de kostprijs daarvan) nagenoeg hetzelfde is.
3. Luxe, exclusiviteit en merk
De verkoopprijs wordt tenslotte ook nog beïnvloed door de luxe, exclusiviteit en/of het merk van het product. Deze factoren doen de verkoopprijs van een product stijgen. Er zijn ongetwijfeld producten waarbij de kostprijs van het materiaal en de arbeidstijd voor het vervaardigen van het product gelijk (of vergelijkbaar) is, maar waarbij het product dat meer luxe en exclusiviteit uitstraalt en/of waaraan een merknaampje hangt, een hogere verkoopprijs heeft. Een shirt van de HEMA versus een shirt van Gucci?!
Prijzen fotoafdrukken
“Kleine fotoafdrukken zijn net als T-shirts”
Er zijn ongetwijfeld nog andere factoren die van invloed zijn op de prijs, maar zoals ik al schreef; ik heb geen economie gestudeerd en denk dat dit voor het verdere voorbeeld ook niet van belang is. Want dan nu terug naar de prijzen die ik reken voor fotoafdrukken. Op mijn prijslijst beginnen de afdrukken vanaf € 10 voor een kleine fotoafdruk (alles van 10x15cm tot 15x22cm), waarna de prijzen met het grotere formaat ook omhoog gaan. Grotere formaten hebben namelijk een grotere kostprijs, en dus is de verkooprijs ook hoger (en maak ik daarop meer winst). Bij kleine formaten (dus tot 15x22cm) reken ik echter hetzelfde bedrag. De kostprijs is nagenoeg gelijk en arbeidstijd die zit in het bewerken van een kleine dan wel grotere foto is gelijk (want het is dezelfde foto).
Het is net als met T-shirts! Als je in een winkel een stapel T-shirts ziet liggen, dan hebben dezelfde shirts hetzelfde prijskaartje, ongeacht de maat die het shirt heeft. Een maatje S kost net zoveel als een maatje XL. Je kunt je voorstellen dat de arbeidstijd vergelijkbaar is maar dat voor een maatje XL echter iets meer materiaal gebruikt is en dat de kostprijs dus ietsje hoger ligt voor deze maat, maar wel vergelijkbaar met de kostprijs voor een maat S. En dus betaal je dezelfde prijs voor een S en een XL shirt en niemand die dat gek vindt!
En zo gaat het bij mij bij de fotoafdrukken. Een klant betaalt bij mij voor een 10x15cm print net zoveel als voor een 15×22 cm afdruk. En ik zorg dat die dus goed geprijsd is.
De vraag die je nu misschien wilt stellen is; “Dan wil zeker niemand meer een 10x15cm afdruk bestellen?” Nee, dat is onjuist gedacht. De klanten bestellen deze kleine fotoafdrukken namelijk op basis van de maat die ze nodig hebben. Als ik een T-shirt koop, koop ik ook niet de XL versie simpelweg omdat ik dan meer stof voor mijn geld krijg. Dat shirt zou ik niet passen (of nouja, wel passen maar het zou niet staan), net zoals een 15×22 cm afdruk niet in dat ene mooie fotolijstje past met passepartout 13x18cm. Ik verkoop dus nog geregeld 10x15cm afdrukken, maar zonder het gevoel dat ik hierbij inlever op mijn winstmarge. Overigens ken ik ook fotografen die overwogen de 10x15cm afdrukken vanwege de kleine winstmarge juist van hun prijslijst te halen. Het nadeel hiervan is echter, dat sommige klanten er wel om zullen blijven vragen (vanwege dat ene mooie fotolijstje dat ze al hebben), net zoals dat het raar zou zijn als een shirt alleen maar vanaf maat M of L verkocht wordt.
En nu..?
Prijzen bepalen is lastig. Het kan je veel kopzorgen bezorgen. Met dit verhaal hoop ik jou als fotograaf te inspireren. Je werkt ongetwijfeld heel hard om de mooiste foto’s af te leveren voor je klanten en ik denk dat het belangrijk is dat je voor dit harde werk ook goed (voldoende) betaald wordt. En het is nou eenmaal lastig winst te maken als je afdrukken voor € 2,50 verkoopt… Uiteindelijk wil je toch wel meer dan alleen een droge boterham verdienen, toch?
Misschien vind je de prijs die ik vraag zelfs nog aan de lage kant. In dat geval ben jij waarschijnlijk op zoek naar iets meer exclusiviteit die je aan je afdrukken koppelt. En dat is natuurlijk helemaal prima. Maar misschien vind je mijn prijs juist duur en vind je het te lastig om je prijs nu te verhogen (omdat je bang bent om klanten te verliezen). Dan kan ik alleen maar zeggen: ik herken dat gevoel heel erg! Toen ik deze prijzen voor het eerst op mijn prijslijst zette, voelde ik me vréselijk ongemakkelijk! “Ik kan toch niet € 10 vragen voor een afdruk van 10x15cm?!?!” dacht ik bij mijzelf.
Maar geloof me, geen van mijn klanten heeft mij vertelt heeft dat hij/zij het raar vond dat ik voor die kleine afdrukken een prijs vroeg. En als ze het wel zouden vragen, dan zou ik ze het voorbeeld van de T-shirts geven. Bovendien: bekijk het vooral ook van de andere kant; je heb er toch hard voor gewerkt? Dan mag dat ook best beloond (=betaald) worden!
P.s. Over T-shirts gesproken, had je deze fotografiecollectie T-shirts al gezien?