Eén van de aspecten van fotografie die zo fantastisch vind, is dat een foto de werkelijkheid vastlegt, maar dat je door de techniek deze werkelijkheid er op de foto toch net iets anders uit kan zien! Een simpel maar gaaf voorbeeld is het veranderen van lichtpunt in sterretjes. Dit doe je met het diafragma.
Als je ‘s avonds naar een lantaarnpaal kijkt, dan zie je waarschijnlijk gewoon een licht ‘bol’. Wanneer je vervolgens met je ogen gaan knijpen, dan verandert deze bol in een ster. In de fotografie gaat dit precies hetzelfde.
Door het diafragma te “knijpen” (kleiner te maken, dus met een hoger getal) zorg je dat deze stervorm ook op de foto wordt vastgelegd! Het is daarbij per situatie/lichtbron/objectief afhankelijk welk diafragma getal deze stervorm geeft. Begin daarom bijvoorbeeld bij f/11 en maak het diafragma steeds kleiner totdat je het gewenste resultaat krijgt.
Lantaarnpalen in stervormen veranderen
Door bewust met het diafragma te spelen, geef je zo op een simpele manier een creatief effect aan de foto. Het is vaak nét dat beetje extra en maakt de foto interessanter. Bij lantaarnpalen pas je het trucje het makkelijkst toe.
Deze foto van het verkeer voor de Eiffeltoren in Parijs maakte ik met diafragma f/11. De lantaarpalen werden nu allen kleine sterretjes.
Mooi straatje in Venetië bij het vallen van de avond. (f/16) Het uithangbord verandert niet van vorm, deze lichtbron is relatief gezien te groot.
Zon in stervorm veranderen met behulp van het diafragma
Deze truc is niet beperkt tot avondfotografie en lantaarnpalen. Het is ook mogelijk bij de zon! Belangrijk is wel om te onthouden dat het afhangt van de relatieve grootte van de lichtbron of je deze wel of niet tot een ster kan maken. Zoals je ziet kunt zien op de foto hierboven (gemaakt in Venetië), blijft het uithangbord een wit vlak en verandert deze niet van vorm; de lichtbron is te groot.
De zon is natuurlijk ook een hele grote lichtbron. Je maakt deze (relatief) kleiner door te fotograferen met een groothoek. Daarnaast helpt het als je de zon deels achter een gebouw/landschap/object positioneert. De lichtbron wordt daarmee dus iets kleiner, waardoor het makkelijker lukt om de zon tot ster vorm te maken, zonder dat je het diafragma heel klein moet maken.
Ondanks de aardige groothoek lukt het zelfs met f/20 niet om de zon tot een duidelijke ster te maken.
De zon werd extra mooi ster; de zon werd relatiever kleiner gemaakt door deze deels door de rotsen te laten bedekken (f/13).
Ik wilde een creatieve foto maken op het dak van Casa Batló (Barcelona) en maakte van de zon daarom een ster met diafragma f/22.
Gefotografeerd in Jordanië met f/14.
De zon die nog net achter deze Thaise tempel/ruïne komt geeft de foto een cool effect.
Een creatief effect voor deze foto bij zonsondergang! (f/22)
Geef je kerstboom een extra sprankeling door de kerstboom te fotograferen met een klein diafragma! De lampjes veranderen nu in kleine sterretjes.
Lichtbron in een andere vorm veranderen?
Wil je lichtbronnen in andere vormen veranderen, zoals in de vorm van een hart? Neem dan een kijkje bij de Do It Yourself Bokehkit. Met een zelf te maken houder verander je de vorm van (onscherpe) lichtbronnen in coole figuren.
weer een heleboel goede tips dank je wel
groeten Arie
Beste Laura, ieder keer sta ik weer versteld van jouw fotografie kennis & kunde .Maar dat niet alleen hoe jij alles kan verwoorden en neerpennen zodat het voor eenieder makkelijk te volgen en vooral te begrijpen is. De automatische stand, op mijn camera is dank zij u al lang verleden tijd. En ja ik ga nog regelmatig de mist in, maar zonder fouten maken leer je niet zo snel. Bedankt VinkAcademy
ps tot de volgende webinar en dank voor de vele tips.
Wat ik mij afvraag is ( net als de foto van de Eifeltoren ) hoe groot is dan je sluitertijd, en de ISO waarde ??
Hi!
Wat een handige tips, ik heb zelf (nog) geen groothoeklens, is het dan wel mogelijk om de zon tot een ster te maken met een groot diafragma?
Het wordt wat lastiger misschien maar ik zou zeggen; probeer het gewoon een keer op de kortste brandpuntsafstand. :)
Mooie foto’s! Wat bij mij gebeurt als ik dat probeer (tegen zon in fotograferen) is dat het beeld veel te donker wordt. Hoe krijg je de tempel en boom zo goed zichtbaar zonder dat het een zwart silhouet wordt?
Dit heeft alles te maken met de juiste camera-instellingen Inge. Hierover leer je alles in de fotografiecursus.
Die heb ik gekocht…. Maar ben het nog niet tegengekomen!
Ah helemaal super! In module 4 komen alle elementen van de belichting samen :)
Leuke nieuwe foto’s!
Gave site, goed en erg duidelijk uitgelegd.
Een waarschuwing is hierbij wel op zijn plaats: kijk uit voor je ogen met het in de zon kijken via de lens. Het effect van de zon wordt door de lens nog eens versterkt en kan ernstige beschadigingen aan de ogen opleveren en zelfs blindheid.
Niet alleen oppassen voor je ogen, ook voor je sensor kan het schadelijk zijn! Ken iemand die na fotograferen van volle zon rossige vlekken op z’n foto’s bleef houden. Gelukkig was de camera nog in garantie en werd de sensor vervangen. Probleem was toen opgelost…
super mooie foto’s ….
Helder geschreven weer Laura, dank je wel.
Ik heb het afgelopen Kerst toegepast n.a.v. uitleg op Photofacts, En door het te dóen, vergeet je het niet meer.
Ga ik zeker proberen vooral die laatste foto super