Theo Bosboom gaf een paar jaar geleden zijn carrière als advocaat op om fulltime natuurfotograaf te worden. Nu staat zijn werk in National Geographic, heeft hij meerdere nationale en internationale prijzen in de wacht gesleept en werkt hij aan alweer zijn derde fotoboek. Ik sprak Theo over zijn fotografie, zijn nieuwste fotoboek en waarom hij het zo belangrijk vindt om foto’s te maken die anderen niet maken.

Ik ken Theo via de Marius van der Sandt Academy. Gedurende mijn beursjaar heb ik veel van Theo’s beelden gezien en regelmatig denk ik “Ja, dat is nou een typische Theo-foto!”. Maar wat is het nou dat Theo’s werk precies typeert?

“Ik probeer altijd om de natuur op een nieuwe manier te laten zien, met een frisse blik en vaak gericht op details. Ik heb niet zo’n belangstelling om foto’s te maken die anderen al heel goed gemaakt hebben. Ik wil graag nieuwe dingen creëren. Daarnaast hebben mijn foto’s een zorgvuldige en soms verrassende compositie. Altijd redelijk eenvoudig, neigend naar abstractie.

Daar kan ik me helemaal in vinden. Zijn composities en vooral zijn onderwerpen vind ik vaak erg inspirerend. Bij zijn omschrijving moet ik ook gelijk denken aan wat ik oneerbiedig Theo’s ‘sprietjesfoto’s’ noem. Van een paar simpele sprietjes in het water of in de sneeuw, kan Theo kunstwerkjes creëren. Een foto die zo simpel lijkt, is vaak juist heel lastig om te maken.

Theo Bosboom - IJsland

Theo Bosboom – IJsland

Apparatuur & dilemma’s

Theo fotografeert met een Canon 5D SR. Een camera met lekker veel megapixel, zoals hij het zelf noemt. “Ideaal, want ik fotografeer vaak details. Hij is alleen niet zo snel, maar dat is ook niet belangrijk”. Verder zit er in zijn fototas onder andere een 24-70mm, 70-200mm, 300mm (maar meestal niet in de tas, want: zwaar), een 1.4 converter en 100mm macro lens.

Ik leg Theo een aantal dilemma’s voor. Stel je voor. Je mag vanaf nu alleen nog maar fotograferen met een 70-200mm of alleen nog maar een 100mm macro gebruiken? Wat kies je?

“Ja, dan kies ik de 70-200mm. Daar hoef ik niet heel lang over na te denken. Mijn 70-200mm is echt mijn werkpaard. Waar de meeste landschapsfotografen kiezen voor een groothoek, fotografeer ik juist graag met een telelens. Daarmee kan ik die mooie boom die ik op de vlakte zie, isoleren. De rest van de omgeving hoef ik dan helemaal niet in beeld te zien.”

Nooit meer in de herfst fotograferen of nooit meer in de winter?

“Auw, die doet pijn. Dat is heel gemeen. Maar dan kies ik toch nooit meer fotograferen in de herfst, omdat ik de winter het meest veelzijdig vind”. Ik koos dit dilemma omdat je aan Theo’s foto’s goed ziet dat hij graag de natuur fotografeert tijdens deze twee seizoenen.

Hij voegt toe: “Natuurlijk heeft ieder seizoen zijn charmes. Maar qua weer en licht en mogelijkheden vind ik de herfst en de winter veel boeiender dan de lente of zomer. Het voorjaar vind ik echt verschrikkelijk. Fotografisch gezien dus, niet als mens hoor. Andere fotografen gaan vreugdedansjes doen als de bladeren weer aan de bomen komen, maar met het voorjaar heb ik gewoon minder. Ik hou meer van desolate vlaktes, grijs weer, sneeuwbuien, hagelbuien, extreme winterstormen. Dat weer geeft de toch wat saaie natuur in Nederland in mijn ogen een zetje in de juiste richting”.

Stiekem moet ik wel lachen over de opmerking van Theo. Ik ben juist zo’n fotograaf die helemaal happy de peppie is als de blaadjes weer aan de bomen komen en de narcissen de grond uit knallen. Zo zie je maar, iedereen heeft weer een andere voorkeur en dat is helemaal prima.

Theo Bosboom - IJsland

Theo Bosboom – IJsland

Alleen nog maar werken aan een fotoserie of alleen nog maar losse beelden schieten?

Dit keer blijkt de keuze niet zo moeilijk. “Dan kies ik alleen nog maar aan een fotoserie werken. Ik denk dat dit een ontwikkeling is die veel fotografen die wat verder komen, doormaken. Ik vind het werken aan een serie heel bevredigend. Je maakt ook weer andere beelden en ziet andere dingen dan wanneer je alleen maar schiet wat er toevallig op je pad komt. Hoewel ik dat ook nog steeds leuk vind, staan de series inmiddels ook wel centraal in mijn werk.”

Op welke fotoserie ben je het meest trots?
Hij moet even nadenken, maar kiest voor zijn fotoserie van de herfstbladeren. “Daar word ik elke keer nog heel blij van.” Theo fotografeerde met een onderwatercamera herfstbladeren vanuit of in een beekje, met verrassende en vernieuwende resultaten. De serie stond in de National Geographic en won een derde prijs bij de Zilveren Camera.

Theo Bosboom - Reis van de herfstblaadjes

Theo Bosboom – Reis van de herfstblaadjes

Theo Bosboom - Reis van de herfstblaadjes

Theo Bosboom – Reis van de herfstblaadjes

Ik begrijp goed dat het zijn favoriet is. Zelf ben ik op meerdere manieren geboeid door de serie. Ik ben sowieso dol op de herfstkleuren en vind het knap hoeveel variatie er in de serie zit. Maar ook moet ik elke keer denken aan wat een koude handen Theo gehad heeft tijdens het fotograferen! Ik bedoel, ga maar eens in de herfst in een beekje staan en houd je handen een tijdje in het stromende water. Brrrr… mij niet gezien. Maar ik ben heel blij dat Theo het wel deed!

Van advocaat naar natuurfotograaf

Voordat Theo professioneel natuurfotograaf werd, werkte hij als ICT-advocaat. En hoewel hij partner van het advocatenkantoor kon worden, besloot hij toch de sprong te wagen in de fotografie. Dat betekende natuurlijk een stap terug in inkomsten. Maar als ik hem vraag of hij er spijt van heeft, antwoordt hij dat hij het zo weer zou doen. Misschien zelfs een paar jaar eerder. “Het is de beste beslissing van mijn leven. Natuurlijk is het puur financieel gezien een domme zet. Maar je krijgt er zoveel voor terug, qua vrijheid. Doen wat je leuk vindt, waar je hart ligt. En dat je zo’n mooie positie kunt opgeven om iets totaal nieuws te starten, geeft ook wel kracht.”

De overeenkomsten
Niet alleen het inkomen van een natuurfotograaf is anders dan een advocaat, sowieso lijken het twee verschillende werelden. Maar Theo laat me ook de overeenkomsten zien. “Als fotograaf krijg je een ongestructureerd stuk natuur, en dan moet je kijken wat mooi is en wat niet. Wat aantrekkelijk is zet je groot in beeld, de elektriciteitsmast laat je buiten beeld. Je bent zelf de elementen aan het ordenen, orde in de chaos aan het scheppen. Als advocaat heb je dat ook. Je krijgt een stapel stukken op je bureau gesmeten zonder enige ordening, zonder aanduiding wat belangrijk is. Je kiest een beeld wat je wilt neerzetten bij een rechter en dat beeld ga je dan uitwerken. Bepaalde dingen maak je belangrijk en uitvergroten,  andere dingen moffel je een beetje weg. Net zoals je bij de fotografie dingen onscherp maakt of in het donker zet. Bij beide beroepen zijn ook fantasie, creativiteit en overtuiging van toepassing. Als fotograaf probeer je ook mensen mee te nemen en ze iets te laten zien.”

Kreekje in eerste zonlicht, Theo Bosboom

Theo Bosboom – Kreekje in eerste zonlicht (Schiermonnikoog)

Fotoboeken

Theo heeft twee boeken uitgegeven (IJsland Puur en Dromen van Wildernis) en is inmiddels druk bezig met het selecteren van de beelden voor zijn derde boek over de Atlantische kust van Europa. Hoe is hij tot dit onderwerp gekomen?

“Ik ben altijd fan geweest van de ruige kust. Hoge golven, storm of een plek waar de golven tegen de kust slaan: de zee is heel dynamisch. Toen mijn tweede boek af was, besloot ik daarom dat ik graag een fotoserie van een kust wilde maken. Op die manier is het idee ontstaan om de kust van Portugal tot Noorwegen te beslaan in één boek. Ook omdat het volgens mij nog niet op deze manier is gemaakt.”

Natuurlijk kun je nooit alles in één boek vangen, dat weet Theo ook. Hij kiest bewust voor de ruige ‘buitenkant’ van de westkust. De Nederlandse kust ontbreekt in het boek, net als die van Duitsland en Denemarken. Wel fotografeerde hij langs de kustlijn van Ierland en Schotland. En dan nog moet hij kiezen in zijn beelden, want less is more gaat ook hier op. “Ik heb genoeg materiaal voor een fotoboek van driehonderd pagina’s, maar het is beter voor de kijker als ik de helft daarvan maar laat zien.”

De voorbereidingen

De fotoserie kwam tot stand door meerdere ‘fototrips’, zoals hij het zelf noemt. Meestal vertrok hij voor een dag of tien, maar niet meer, want hij heeft nog twee jonge dochters die hij niet nog langer wil missen. Voor hij het vliegtuig in stapt, zitten er veel uren in research en voorbereiding in. Hoe kies je voor zo’n gigantisch gebied uit waar je gaat fotograferen?

Soms vond Theo de mooiste stukken kust met behulp van een lokale fotograaf, een andere keer door te blijven speuren op internet. “Bij de ene bestemming ging dat makkelijker dan op de andere. Maar als er teveel van een bepaalde plaats te vinden was, dan was dat reden om daar juist niet te fotograferen. Daarom staan ook de bekende Lofoten niet in het boek, maar ben ik op zoek gegaan naar andere, onbekende plekken.”

Theo Bosboom - Zeeslakken in habitat (Portugal)

Theo Bosboom – Zeeslakken in habitat (Portugal)

Foto’s maken die anderen nog niet gemaakt hebben

Ook hier komt de sterke behoefte van Theo naar voren om foto’s te maken die anderen nog niet gemaakt hebben. Hij haalt overduidelijk de meeste voldoening uit het creëren van iets nieuws. En dat bewonder ik. Vanwege zijn heldere visie die hij goed kan verwoorden en omdat hij het zichzelf bewust lastiger maakt. Als je verder wilt komen in de natuurfotografie, moet je volgens Theo vooral niet exact hetzelfde gaan doen als alle anderen. “Volg je eigen pad. Dat hoeft niet perse in onderwerp te zijn, maar kan ook een manier van fotograferen of benadering zijn. Niet alleen denk ik dat het leuker is om vernieuwende foto’s te maken, hiermee onderscheid je je ook. Waar ik mij altijd over verbaas, is bijvoorbeeld hoeveel bloemsoorten er in Nederland zijn en hoeveel bloemsoorten er telkens hetzelfde slachtoffer zijn van de natuurfotograaf. En dan worden ze ook nog op dezelfde manier gefotografeerd.”

Theo Bosboom - Waterjuffers

Theo Bosboom – Waterjuffers

Marius van der Sandt Academy

Ik heb Theo twee jaar geleden leren kennen via de Marius van der Sandt Academy. Hij vertelde me dat ik één van de drie beurswinnaars was. Hij is de eerste contactpersoon voor de beurswinnaars en we kregen onze eerste workshopdag van hem. Daarnaast opent hij exposities en trekt hij op de achtergrond de kar voor de financiering. Daarom zie ik Theo ook een beetje als soort onofficieel opperhoofd bij de MvdS Academy. Niets ten nadele van de andere begeleidend fotografen, dat zeker niet.

Op het moment van schrijven (juli 2018) mogen talentvolle natuurfotografen zich weer aanmelden voor het vierde beursjaar. De aanmelding bestaat uit het insturen van een portfolio en motivatie. Zelf schreef ik drie weken geleden al dit artikel over de Marius van der Sandt beurs, evenals een artikel met mijn tips voor het voor het selecteren van een portfolio. Theo zal samen met de andere begeleidend fotografen de aanmeldingen beoordelen, dus natuurlijk vraag ik hem of hij nog een tip kan geven.

Laat iemand meekijken

“Laat altijd iemand meekijken. Niet alleen als je vastloopt, maar altijd. Fotografen kunnen nu eenmaal vaak slecht hun eigen werk selecteren, en zelf ben ik daar geen uitzondering op. Ik zou de combinatie kiezen van iemand die een frisse, ongehinderde blik heeft en van de doorgewinterde expert. Die frisse blik kan ook heel waardevol zijn, want de kennis van een fotograaf is soms juist ballast.”

Voor zijn eigen werk, of het nu voor zijn boek is of een andere publicatie, schakelt Theo zelf ook de hulp in van gewaardeerde collega’s. Maar hij vraagt tegenwoordig ook zijn dochters wat ze van de foto’s vinden. “Ze reageren natuurlijk super primair, maar ook wel vaak verrassend voor mij. Ze kunnen het vaak nog een beetje onderbouwen ook, en dat is dan ook heel leerzaam”.

Motivatiebrief is echt heel belangrijk

Als laatste hebben we het over de motivatiebrief, het andere onderdeel van de aanmelding. “De motivatie is echt heel belangrijk. In theorie is het mogelijk dat je portfolio misschien niet een van de besten is, maar dat je door een dijk van een motivatie toch bij de drie winnaars zou kunnen eindigen. Natuurlijk zitten er wel minimumeisen aan een portfolio, maar het is een mogelijkheid. En andersom werkt het ook zo. ls je een fantastisch portfolio hebt, maar je motivatie doet ons twijfelen, dan zou het zomaar een reden kunnen zijn om een ander uit te nodigen. Dus besteed daar echt tijd en aandacht aan en overtuig ons van je grote wens om deze beurs te winnen.”

Bekijk hier meer van Theo’s fotografie

Winactie + kortingsactie

Namens Theo mag ik één exemplaar van zijn boek Dromen van Wildernis weggeven. Klik hier om snel naar de winactie te gaan.

Wil je niet je geluk afwachten maar sowieso bladeren door Theo’s fotoboeken. Dan krijg je met de kortingscode LAURA nu 5,- korting in de webshop van Theo. Deze korting geldt voor zowel zijn boek IJsland Puur (de Nederlandse editie is uitverkocht, maar de Engelstalige en Duitstalige editie zijn nog wel te koop) en Dromen van Wildernis. De kortingscode vul je in tijdens het bestelproces en is geldt tot 7 augustus.